Δεν είναι τα πιο δυνατά είδη που επιβιώνουν ή τα πιο έξυπνα, αλλά αυτά που ανταποκρίνονται καλύτερα στις αλλαγές. Κάρολος Δαρβίνος

«Υποτιθέμενοι φίλοι»

Το κάπνισμα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και η λήψη φαρμάκων που προκαλούν εξάρτηση (μερικές φορές ακόμη και υπνωτικά δισκία, βενζοδιαζεπίνες ή ηρεμιστικά συνταγογραφημένα από τον γιατρό, αν δεν υπάρξει προσεκτική παρακολούθηση) επιδεινώνουν το στρες. Είναι συνήθειες ανόητες και θα πρέπει να σταματούν ή να περιορίζονται σημαντικά.

Είναι «υποτιθέμενοι φίλοι», γιατί προσφέρουν την ψευδαίσθηση της παροδικής ανακούφισης, καθιστώντας δυσκολότερο να εφαρμοστούν οι διαδικασίες άμυνας και η πετυχημένη προσαρμογή.

Oι άνθρωποι που νιώθουν στρες προσπαθούν μερικές φορές - σκόπιμα ή ασυνείδητα - να αντιμετωπίσουν τα συμπτώματα ή να αντισταθούν στην πίεση χρησιμοποιώντας αυτές τις ουσίες.




Αλκοόλ

Το αλκοόλ σε μέτρια ποσότητα μπορεί να αποτελεί ευχαρίστηση, όμως είναι μια ουσία που πιθανόν να προκαλέσει εθισμό με πολλές λεπτές και περίπλοκες συνέπειες. Κάθε κατάσταση που προκαλεί στρες ενθαρρύνει τον σοβαρό κίνδυνο κατανάλωσης μεγάλης ποσότητας αλκοόλ και τελικά την εξάρτηση από αυτό, γεγονός που μπορεί να καταστρέψει γάμους, οικογενειακή και κοινωνική ζωή, καριέρες και υγεία (ασφαλώς, δεν πρέπει ποτέ να οδηγείτε μετά την κατανάλωση αλκοόλ).

Μία «μονάδα» αλκοόλ μπορεί να καθοριστεί το ίδιο με 250 ml μπίρας ή μηλίτη οίνου, μία μονή μεζούρα σέρι ή μαρτίνι, μία μονή μεζούρα οινοπνευματώδους ή ένα μικρό ποτήρι κρασί.




Αυξανόμενη Εξάρτηση από το Αλκοόλ

Oι κύριες ενδείξεις ότι μπορεί να εμφανίζετε εξάρτηση από το αλκοόλ είναι:

Συναίσθηση μιας καταπιεστικής παρόρμησης για ποτό.

Ανάπτυξη καθημερινού σχεδίου για το ποτό.

Το ποτό έχει προτεραιότητα συγκριτικά με άλλες δραστηριότητες.

Η ανοχή σας στο αλκοόλ αλλάζει - συνήθως αυξάνεται στην αρχή αλλά τελικά μειώνεται.

Επαναλαμβανόμενα συμπτώματα στέρησης από αλκοόλ - ναυτία, πονοκέφαλοι, νευρικότητα, τρέμουλο, εφίδρωση, υπερένταση, πανικός, αίσθηση «ακροβασίας».

Ανακούφιση ή αποφυγή συμπτωμάτων στέρησης με επιπλέον κατανάλωση αλκοόλ.

Ταχύτατη επιστροφή των ενδείξεων εξάρτησης έπειτα από περίοδο αποχής. Μπορεί να μην παρουσιάζονται όλα τα συμπτώματα και το καθένα πιθανόν να εμφανίζεται σε διάφορους βαθμούς σε διαφορετικούς ανθρώπους.




«Ασφαλής Κατανάλωση»

Είναι δύσκολο να καθοριστούν τα ασφαλή επίπεδα κατανάλωσης αλκοόλ για κάθε άνθρωπο και εξαρτώνται από παράγοντες όπως το φύλο, η σωματική διάπλαση και η ιδιοσυγκρασία. Τα επίπεδα αυτά είναι χαμηλότερα για τις γυναίκες απ' όσο για τους άνδρες.

Ποιο είναι το λογικό όριο;

Είναι μία μονάδα αλκοόλ, όπως περιγράψαμε πιο πάνω, και σύμφωνα με ιατρικές συμβουλές το όριο για τους άνδρες δεν θα πρέπει να ξεπερνά τις 21 μονάδες την εβδομάδα. Για τις γυναίκες δεν θα πρέπει να είναι πάνω από 14 μονάδες επίσης εβδομαδιαίως (σε κατάσταση εγκυμοσύνης, το αλκοόλ πιθανόν να πρέπει να αποφεύγεται). Oι μονάδες θα πρέπει να καταναλώνονται στο διάστημα όλης της εβδομάδας και όχι πολλές την ίδια ημέρα, με δύο ή τρεις ημέρες κενές, χωρίς ποτό.

Πόσο είναι το πάρα πολύ; Για τους άνδρες, 36 μονάδες ή περισσότερο εβδομαδιαίως ενώ για τις γυναίκες 22 μονάδες ή περισσότερο την εβδομάδα. Αξίζει να θυμόμαστε ότι, κατά μέσον όρο, χρειάζεται μία ώρα για το σώμα, ώστε να απαλλαγεί από 1 μονάδα αλκοόλ. Να θυμάστε ότι το τι πίνουν οι άλλοι, δεν έχει σχέση με τη δική σας υγεία. Σε ανάλογες συνθήκες, προσπαθήστε να βρείτε κάποιο μη αλκοολούχο εναλλακτικό ποτό.

Ένας άνδρας που πίνει 8 ή περισσότερες μονάδες ημερησίως (56 εβδομαδιαίως) ή μια γυναίκα που πίνει περισσότερες από 5 μονάδες ημερησίως (35 εβδομαδιαίως) αντιμετωπίζει μεγάλο κίνδυνο να εμφανίσει κάποιο πρόβλημα που συνδέεται με το αλκοόλ. Ίσως να βρείτε χρήσιμο το να αναζητήσετε έναν συγγενή ή φίλο που μπορεί να σας υποστηρίζει και να σας βοηθήσει να προβάλετε αντίσταση από κοινού.




Συμβουλές βοήθειας για να κόψετε το ποτό

Μειώστε τη συνολική ποσότητα, σταματώντας να πίνετε συγκεκριμένες ώρες, για παράδειγμα την ώρα του φαγητού, και κάνετε κάτι άλλο.
Να είστε απασχολημένος: σχεδιάστε δραστηριότητες που θα κρατήσουν το μυαλό σας μακριά από το ποτό.
Αποφεύγετε ό,τι σας θυμίζει το ποτό και, όποτε είναι δυνατόν, τους χώρους όπου καταναλώνεται αλκοόλ ή ανθρώπους που θα σας προσφέρουν ποτό.
Σχεδιάστε κινήσεις αποφυγής για τις στιγμές που θα αντιμετωπίσετε τέτοιες καταστάσεις.
Πιείτε ένα αναψυκτικό για να σβήσει τη δίψα σας, πριν κάνετε αρχή με αλκοόλ.
Επιτρέψτε στον εαυτό σας μόνον ένα αλκοολούχο ποτό την ώρα σε περιστάσεις κατανάλωσης ποτών, π.χ. νυχτερινές εξόδους.
Αραιώστε τα κρασιά και τα οινοπνευματώδη ποτά για να αυξηθεί ο όγκος τους και έτσι να μειώσετε την κατανάλωση.
Αποφεύγετε να πίνετε μαζί με άλλους, αν πρόκειται να μην τηρήσετε τους παραπάνω κανόνες.




Κάπνισμα

O συνηθέστερος λόγος για τον οποίο οι καπνιστές δεν σταματούν το κάπνισμα είναι το στρες, αλλά ο περιορισμός (ή βεβαίως το κόψιμο) του καπνίσματος θα πρέπει να είναι η πρώτη προτεραιότητα για την υγεία. Πείτε σε έναν καπνιστή ότι η συνήθειά του τον σκοτώνει και το πρώτο που πιθανότατα θα αποφασίσει να κάνει, είναι να ανάψει τσιγάρο!

Το πιο σημαντικό βήμα για να σταματήσετε το κάπνισμα, είναι η απόφαση ότι πράγματι θέλετε να το κάνετε.

Αφού το αποφασίσετε, έχετε διανύσει τον μισό δρόμο. Αν νιώθετε ότι χρειάζεστε βοήθεια, ίσως να αξίζει τον κόπο να σκεφθείτε κάποιο είδος θεραπείας υποκατάστασης της νικοτίνης: από τσίχλες νικοτίνης έως επιθέματα εμποτισμένα με νικοτίνη. Τα τελευταία επικολλώνται στο δέρμα για 12 ή 24 ώρες, εξαρτάται από το τι θα διαλέξετε. Και τα δύο επιτρέπουν στο σώμα να απορροφά σταδιακά μικρότερες ποσότητες νικοτίνης. Η τσίχλα πιθανόν να χρειάζεται συνταγή γιατρού, ενώ τα επιθέματα διατίθενται στο φαρμακείο και ο φαρμακοποιός θα είναι σε θέση να σας δώσει συμβουλές για το είδος που ενδείκνυται για σας.

Ωστόσο, αξίζει να θυμόσαστε ότι όλα αυτά τα υποκατάστατα είναι βοηθήματα, όχι θεραπείες.

Δυστυχώς, οι λόγοι για τους οποίους πρέπει να σταματήσετε να καπνίζετε, στην πραγματικότητα κάνουν δυσκολότερη αυτήν τη διαδικασία. Πρώτον, γιατί δημιουργούν ένα αίσθημα θυσίας (πιέζεστε να παρατήσετε έναν μικρό φίλο, ένα στήριγμα, μια ευχαρίστηση ή όπως αλλιώς βλέπει ο καπνιστής το τσιγάρο) και δεύτερον, γιατί δημιουργεί ένα δέσιμο - δεν καπνίζουμε για τους λόγους που πρέπει να το κόψουμε - που μας εμποδίζει να αναρωτηθούμε για τους πραγματικούς λόγους που θέλουμε ή χρειαζόμαστε να καπνίζουμε.

Να θυμάστε ότι δεν χρειαζόσασταν το τσιγάρο πριν αγκιστρωθείτε από αυτό. Το πρώτο τσιγάρο πιθανότατα είχε απαίσια γεύση και έπρεπε να προσπαθήσετε αρκετά σκληρά, για να εθιστείτε. Το πιο ενοχλητικό είναι ότι οι μη καπνιστές δεν φαίνεται να χάνουν κάτι. Στην πραγματικότητα, οι καπνιστές συνεχίζουν να καπνίζουν για να πετύχουν την ίδια κατάσταση «ηρεμίας» με αυτή των μη καπνιστών.
Γιατί καπνίζετε; Ξεχάστε το στρες, την ανία και όλους τους άλλους λόγους που μπορεί να νομίζετε ότι έχετε. Δύο πραγματικοί λόγοι υπάρχουν - ο εθισμός στη νικοτίνη και η «πλύση εγκεφάλου».




Έξι βήματα για να σταματήσετε το κάπνισμα

Αφού συμφιλιωθήκατε με την ιδέα να κόψετε το κάπνισμα, θα πρέπει να είστε πολύ αποφασισμένοι για να το πετύχετε. Ακολουθήστε αυτά τα βήματα και θα βρείτε ότι το να το σταματήσετε, δεν είναι τόσο δύσκολο όσο φοβόσασταν.

Βήμα1

Αποφασίζετε ότι θέλετε στ' αλήθεια να το κάνετε και συνειδητοποιείτε ότι πρέπει να πετύχετε τον στόχο σας. Να θυμάστε ότι οι καπνιστές δεν έχουν «αδύναμη θέληση» και ότι μόνο η αναποφασιστικότητα δυσκολεύει περισσότερο την κατάσταση.

Βήμα2

Αναγνωρίστε και σκεφθείτε το γεγονός ότι είστε εθισμένοι στη νικοτίνη, αλλά να θυμάστε ότι το να απεξαρτηθείτε δεν είναι τόσο οδυνηρό όσο νομίζετε ότι θα είναι, και ότι χρειάζονται μόνο περίπου 3 εβδομάδες για να απαλλαγεί το σώμα από το 99% αυτής της ουσίας.

Βήμα3

Κοιτάξτε προς την ελευθερία. Μη φοβάστε ότι θα χάσετε το στήριγμα, για το οποίο σας έγινε «πλύση εγκεφάλου», προκειμένου να πιστέψετε ότι το χρειάζεστε. Το κάπνισμα σας σκλαβώνει, σας εμποδίζει να πετύχετε την ηρεμία και την αυτοπεποίθηση που είχατε ως μη καπνιστής.

Βήμα4

Σταματήστε τελείως το κάπνισμα. Δεν υπάρχει περιθώριο για τέτοιο πράγμα: μόνο ένα τσιγάρο. Το κάπνισμα είναι εθισμός σε ναρκωτικό και αλυσιδωτή αντίδραση. Καπνίζοντας σαν τρελοί ένα τσιγάρο, τιμωρείτε τον εαυτό σας άσκοπα.

Βήμα5

Να είστε προσεκτικοί με τους καπνιστές. Ίσως να αισθανθούν ότι απειλούνται από το γεγονός ότι εσείς το σταματήσατε και να προσπαθήσουν να σας γυρίσουν πίσω.

Βήμα6

Να θυμάστε ότι στην ουσία δεν σταματάτε τίποτα και ότι έχετε τόσα πολλά θετικά να κερδίσετε χωρίς να καπνίζετε.




Εθισμός στη Νικοτίνη

Η νικοτίνη είναι από τα ταχύτερα δρώντα - στην πρόκληση εθισμού - ναρκωτικά, από αυτά που είναι γνωστά στους ανθρώπους. Η συγκέντρωση στο αίμα (Bloodstream) πέφτει γρήγορα, πάντως, περίπου στο μισό, σχεδόν μέσα σε 30 λεπτά αφού τελειώσουμε ένα τσιγάρο και μετά μειώνεται μόνο στο ένα τέταρτο μέσα σε μία ώρα. Τα στερητικά συμπτώματα από τη νικοτίνη είναι τόσο αμυδρά, που οι περισσότεροι καπνιστές ούτε που συνειδητοποιούν ότι είναι εθισμένοι σε ναρκωτικό.

Ευτυχώς, η νικοτίνη είναι ένα σχετικά εύκολο ναρκωτικό για να το απορρίψετε, από τη στιγμή που θα δεχθείτε ότι αυτό είναι το ζητούμενο. Δεν υπάρχει σωματικός πόνος, απλώς ένα άδειο, νευρικό αίσθημα - ότι κάτι λείπει.

Αν η διαδικασία αποχώρησης της νικοτίνης είναι παρατεταμένη, ο καπνιστής μπορεί να γίνει ευερέθιστος, νευρικός, ανασφαλής, να παρουσιάζει έλλειψη αυτοπεποίθησης και να ταράζεται εύκολα. Αυτά τα συμπτώματα στέρησης σας δυσκολεύουν στο να θέλετε να σταματήσετε το κάπνισμα. Εντός δευτερολέπτων, από τη στιγμή που θα ανάψετε τσιγάρο, η νικοτίνη περνά στο αίμα, με αποτέλεσμα να νιώθετε τη χαλάρωση, την ευεξία και την αυτοπεποίθηση που δίνουν τα τσιγάρα.

Μόλις τελειώσετε αυτό το τσιγάρο, η αλυσίδα ξεκινά πάλι. Η δυσκολία βρίσκεται όταν δεν καπνίζετε, που υποφέρετε από τα διάφορα αισθήματα, και τότε δεν κατηγορείτε το τσιγάρο. Όταν ανάβετε ένα τσιγάρο, βρίσκετε ανακούφιση και εξαπατάσθε αν νομίζετε ότι το τσιγάρο είναι η θεραπεία για όλα τα αρνητικά αισθήματα. Έτσι λοιπόν, καπνίζουμε για να θρέψουμε το «μικρό τερατάκι», αλλά αποφασίζουμε πότε να το κάνουμε και το κάνουμε συχνότερα όταν νιώθουμε στρες: όταν χρειάζεται να συγκεντρωθούμε, όταν νιώθουμε ανία και όταν θέλουμε να χαλαρώσουμε.




«Πλύση Εγκεφάλου»

O εθισμός στη νικοτίνη δεν είναι το μόνο πρόβλημα και είναι σχετικά εύκολο να το αντιμετωπίσουμε (ο καπνιστής, για παράδειγμα, δεν σηκώνεται στη μέση της νύχτας για να ανάψει ένα τσιγάρο). Μια άλλη μεγάλη δυσκολία είναι η «πλύση εγκεφάλου». Το ασυνείδητο είναι ένα πολύ ισχυρό στοιχείο του μυαλού μας και παρά τις αντικαπνιστικές εκστρατείες βομβαρδιζόμαστε ακόμη από ιδιαίτερα έξυπνες διαφημίσεις, που μας λένε ότι τα τσιγάρα μάς χαλαρώνουν και μας δίνουν αυτοπεποίθηση και ότι ένα τσιγάρο είναι το πολυτιμότερο πράγμα στη Γη. Μόλις εθιστούμε στη νικοτίνη, η επιρροή της διαφήμισης αυξάνεται, γεγονός που ενισχύει τον φόβο να σταματήσουμε το κάπνισμα.
health.in.gr

"Η υγεία αποτελεί προέκταση της σωφροσύνης"