Τρίτη 28 Απριλίου 2009

"Η τελειομανία μπορεί εύκολα να σας κοστίσει την ψυχική σας ηρεμία, τη χαρά της ζωής αλλά και την αυτοπεποίθησή σας"





Η τελειομανία μπορεί εύκολα να σας κοστίσει την ψυχική σας ηρεμία, τη χαρά της ζωής αλλά και την αυτοπεποίθησή σας. Πρόκειται για μια διαδικασία που συντελείται σταδιακά και συνήθως αντιλαμβάνεται κανείς ότι έγινε τελειομανής αφότου συντελεστεί αυτό και όχι στην πορεία.

Η τελειοθηρία αυξάνει τα επίπεδα του στρες και της δυσαρέσκειας σε καθημερινή βάση. Το παράδοξο είναι ότι ενώ κανείς προσπαθεί να φτάσει στο τέλειο για να ανακουφιστεί από το στρες και να νιώσει καλύτερα, στην πραγματικότητα βάζει τον πήχη κάθε φορά ψηλότερα, με αποτέλεσμα να μη νιώθει ποτέ καλά.

Τα χαρακτηριστικά της τελειοθηρίας

Μήπως οι υψηλές προσδοκίες καταστρέφουν την εσωτερική σας γαλήνη;

Αν αναρωτιέστε μήπως είστε τελειομανής, το πιθανότερο είναι ότι είστε, τουλάχιστον σε ένα βαθμό! Οι τελειομανείς μοιάζουν με τα άτομα που κυνηγούν τις υψηλές επιδόσεις, αν και οι δύο κατηγορίες παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές, οι οποίες συμβάλλουν στο στρες της τελειοθηρίας.

Απόλυτη Σκέψη

Οι τελειομανείς, όπως και οι άνθρωποι με υψηλές επιδόσεις, θέτουν υψηλούς στόχους και εργάζονται σκληρά για την επίτευξή τους. Ωστόσο, τα άτομα με υψηλές επιδόσεις ικανοποιούνται όταν κατακτήσουν το στόχο τους ή έστω φτάσουν κοντά σε αυτόν, ενώ οι τελειομανείς δε δέχονται τίποτε άλλο από την τελειότητα.

Επικριτική Ματιά

Οι τελειομανείς είναι πολύ επικριτικοί με τον εαυτό τους. Τα άτομα με υψηλές επιδόσεις νιώθουν υπερηφάνεια για τα επιτεύγματά τους και υποστηρίζουν τους άλλους, ενώ οι τελειομανείς είναι μονίμως δυσαρεστημένοι με τον εαυτό τους και εντοπίζουν τις ατέλειες στη δική τους δουλειά και σε αυτή των άλλων. Η εμμονή τους με την ατέλεια είναι τέτοια, που δεν τους επιτρέπει να αντιληφθούν τίποτε άλλο, με αποτέλεσμα να είναι επικριτικοί και σκληροί με τον εαυτό τους και τους γύρω τους.

Κίνητρο και Φόβος

Τα άτομα με υψηλές επιδόσεις τείνουν προς τους στόχους τους με την επιθυμία και το κίνητρο να τους πραγματοποιήσουν και ευχαριστιούνται με την όποια πρόοδο σε αυτή την κατεύθυνση. Οι τελειομανείς, από την άλλη, αισθάνονται φόβο και άγχος σχετικά με τους στόχους τους και ο φόβος μήπως και δεν τους πραγματοποιήσουν τους ωθεί σε δράση. Οι τελειομανείς θεωρούν αποτυχία αν δεν φτάσουν στην τέλεια πραγματοποίηση του στόχου τους.

Μη ρεαλιστικοί Στόχοι

Οι στόχοι των τελειοθήρων δεν είναι πάντα ρεαλιστικοί και πραγματοποιήσιμοι. Τα άτομα με υψηλές επιδόσεις θέτουν υψηλούς στόχους και αισθάνονται ενθουσιασμό ή ένα κύμα αδρεναλίνης όταν φτάσουν και λίγο πιο ψηλά, οι τελειομανείς θέτουν μη ρεαλιστικούς στόχους, οπότε ούτε πετυχαίνουν ούτε είναι ευχαριστημένοι.

Επικέντρωση στο Αποτέλεσμα

Τα άτομα με υψηλές επιδόσεις ευχαριστιούνται το κυνήγι του στόχου όσο και την πραγμάτωσή του, ενώ αντίθετα οι τελειομανείς δε μπορούν να βρουν ευχαρίστηση σε τίποτε άλλο παρά στην επίτευξη του στόχου τους. Είναι τόσο απορροφημένοι από τον ίδιο τον στόχο τους και το φόβο της αποτυχίας, που δεν απολαμβάνουν τη διαδικασία της προσωπικής πορείας και ανάπτυξης.

Κατάθλιψη από Ανεκπλήρωτους Στόχους

Οι τελειοθήρες είναι λιγότερο χαρούμενοι και ήρεμοι από τα άτομα που έχουν υψηλές επιδόσεις. Οι τελευταίοι επανέρχονται σύντομα μετά από μια αποτυχία, ενώ οι τελειοθήρες αυτομαστιγώνονται για τις αποτυχίες τους. Αυτό βέβαια οδηγεί...

...στον Φόβο της Αποτυχίας

ο οποίος είναι πολύ έντονος στους τελειομανείς. Και αφού οτιδήποτε άλλο εκτός από την απόλυτη επιτυχία θεωρείται αποτυχία, αυτό οδηγεί στη...

...Χρονοτριβή και Αναβολή:

Αν και μοιάζει παράδοξο, ωστόσο οι τελειομανείς χρονοτριβούν και αναβάλλουν αυτά που έχουν να κάνουν, γιατί αν δεν τα κάνουν τέλεια θεωρούν ότι έχουν αποτύχει, ενώ το να μην τα κάνουν καθόλου και να τα αναβάλουν είναι γι' αυτούς παροδικά καλύτερο. Έτσι όμως διατηρείται το αίσθημα της αποτυχίας, με αποτέλεσμα να παγιδεύονται σε έναν φαύλο κύκλο.

Αμυνα

Επειδή το να μην είναι τέλειοι δημιουργεί στους τελειομανείς στναχώρια και φόβο, τείνουν να μη δέχονται την εποικοδομητική κριτική και να είναι αμυντικοί απέναντι σε κάθε σχόλιο, ενώ τα άτομα με υψηλές επιδόσεις αξιοποιούν την κάθε κριτική ως πληροφορία για βελτίωση.

Χαμηλή Αυτοεκτίμηση

Τα άτομα με υψηλές επιδόσεις έχουν αντίστοιχα υψηλό αυτοεκτίμηση, σε αντίθεση με τους τελειομανείς. Αυτοί τείνουν να είναι επικριτικοί με τον εαυτό τους, να εστιάζουν σε λάθη και παραλείψεις και να μη πιστεύουν τελικά στις δυνάμεις τους και τον ίδιο τους τον εαυτό. Συχνά απομονώνονται και απομακρύνουν τους ανθρώπους από γύρω τους.

Πώς αλλάζει;

Ανάλυση Κόστους

Μελετήστε τα χαρακτηριστικά της τελειοθηρίας σας. Παρόλο που μπορεί να θεωρείτε ότι σας βοηθούν, το πιθανότερο είναι ότι αποτελούν τροχοπέδη.

Αυτογνωσία

Κατανοήστε τη συμπεριφορά σας και τις πηγές της. Κρατήστε ημερολόγιο με τις σκέψεις τελειομανίας και προσπαθήστε να βρείτε αντίλογο.

Αλλάξτε την εσωτερική σας φωνή

Απαντήστε στην εσωτερική σας φωνή, που σας λέει ότι δεν τα καταφέρατε, ότι δεν τα κάνατε όλα τέλεια και ότι αποτύχατε, με επιχειρήματα και ρεαλιστικό απολογισμό. Οι αρνητικές σκέψεις καταστρέφουν την αυτοεκτίμηση και διαιωνίζουν επιζήμιες συμπεριφορές.

Θετικό βλέμμα

Τελειομανία σημαίνει ότι κανείς βλέπει μόνο τα στραβά και τα ανάποδα και δεν αναγνωρίζει τα θετικά -στον εαυτό του ή τους άλλους-. Μαλακώστε την τάση σας να βλέπετε όλα τα λάθη και τα αρνητικά και παρατηρήστε παράλληλα και τα θετικά.

Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια













Σάββατο 18 Απριλίου 2009

Φιληθήτε γλυκά, χείλη με χείλη, πέστε Χριστός ανέστη, εχθροί και φίλοι!!!





Πάσχα

H μεγάλη γιορτή του Πάσχα πλησιάζει, φέρνοντας μαζί της το μήνυμα της Ανάστασης, της ανανέωσης και της ελπίδας. Η Κυριακή του Πάσχα αποτελεί σημαντική πηγή έμπνευσης και εσωτερικής ανάτασης για τον άνθρωπο. Από τα ματωμένα σεντόνια στον άδειο τάφο του Κυρίου, ο κόσμος σηματοδότησε τότε μια διαφορετική εποχή καινούργιων γενναίων ξεκινημάτων. Το μήνυμα της αγάπης, της πίστης και της ελπίδας αντηχεί σε όλο τον κόσμο.

Ο Ντοστογιέφσκι, στους 'Αδελφούς Καραμαζώφ' είπε: 'χωρίς Θεό, όλα επιτρέπονται', αλλά η γιορτή του Πάσχα δηλώνει 'Με το Θεό, όλα είναι δυνατά'. Πρόκειται για ένα μήνυμα ελπίδας που ξεπερνάει τους περιορισμούς μας και θριαμβεύει πάνω στους χειρότερους φόβους μας. Αυτό είναι το πραγματικό νόημα του Πάσχα.

Το νόημα της Μεγάλης Εβδομάδας

Η εβδομάδα των παθών, όπως επίσης αποκαλείται η Μεγάλη Εβδομάδα, σηματοδοτεί, πέρα από το θρησκευτικό της νόημα, την έναρξη μιας εποχής σκέψης και περισυλλογής για τους περισσότερους ανθρώπους.

Είναι η εβδομάδα κατά την οποία ακόμα και άτομα τα οποία δεν εκκλησιάζονται τακτικά αισθάνονται την ανάγκη να πάνε στην εκκλησία, ν' ανάψουν ένα κεράκι και να σκύψουν συλλογισμένοι το κεφάλι μπροστά στα εικονίσματα.

Γιατί όμως συμβαίνει κάτι τέτοιο; Ποιος είναι ο λόγος που το άτομο αισθάνεται ξαφνικά αυτή την ανάγκη να πάει στην εκκλησία; Γιατί συγκεκριμένα αυτή την εβδομάδα που συνδέεται με τη γιορτή του Πάσχα και όχι ενδεχομένως κάποια άλλη;

Τα πάθη του Χριστού, σε ψυχολογικό επίπεδο, συμβολίζουν τα πάθη που περνάει κάθε άνθρωπος. Πρόκειται για μια υπενθύμιση ότι, όσο καλά και αν πάει η ζωή κάποιου, υπάρχουν πάντα οι δύσκολες στιγμές, τα πράγματα που δεν μπορεί κανείς να ελέγξει, οι συγκυρίες ή τα δυσάρεστα που συμβαίνουν ξαφνικά και ταράζουν την ομαλή ζωή και τη ρουτίνα.

Η Μεγάλη Εβδομάδα συμβολίζει τη σκοτεινή πλευρά του ανθρώπου, τα προσωπικά πάθη που βασανίζουν τον κάθε ένα και του θυμίζει με αμείλικτο τρόπο τις ανθρώπινες αδυναμίες.

Το προσωπικό νόημα του Πάσχα

Κόκκινα αβγά, μοσχοβολιστά τσουρέκια, ο παραδοσιακός οβελίας, τα κοκορέτσια, η ευκαιρία απόδρασης στο χωριό: για τους περισσότερους, το Πάσχα είναι μια όμορφη ανοιξιάτικη γιορτή που προσφέρει την ευκαιρία να περάσουμε τη μέρα με την οικογένειά μας και να ευχαριστηθούμε με το όσα έχουμε.

Όμως, η γιορτή αυτή είναι κάτι περισσότερο από αυτή την απλή ευχαρίστηση. H μεγάλη αυτή γιορτή της χριστιανοσύνης έχει όμως και προσωπικό νόημα για το κάθε άτομο, γιατί αγγίζει τα βαθύτατα υπαρξιακά θέματα του πόνου, της δυστυχίας, του δεινοπαθήματος, και του θανάτου.

Είναι μια ευκαιρία για να κάνει κανείς την ενδοσκόπησή του, για να ρίξει μια διεισδυτική ματιά στον εσωτερικό του κόσμο και να αναλογιστεί για την πορεία του, τις αξίες του και τους στόχους του.

Η Εβδομάδα των Παθών που καταλήγει στην Ανάσταση έχει ένα βαθύ ψυχολογικό νόημα: το πέρασμα από τα πάθη στη λύτρωση και τον εορτασμό της ανανέωσης και της ανάτασης.

Το πάθος, ο πόνος οι προδοσίες, οι πειρασμοί, οι πλάνες, οι προσκολλήσεις, οι απoγοητεύσεις, οι δυσκολίες, ο θάνατος είναι το ψυχολογικό τοπίο μέσα στο οποίο ζει ο άνθρωπος και το οποίο ζει μέσα μας.

Ξεπερνώντας όλα αυτά τα στοιχεία μπορούμε να ξαναδημιουργήσουμε το ατομικό μας ψυχολογικό τοπίο, να ανανεωθούμε και να δώσουμε νέο νόημα στη ζωή μας. Δεν είναι τυχαίο ότι η γιορτή του Πάσχα συμπίπτει με την Aνοιξη, όταν η φύση ξυπνά από τη χειμερία νάρκη της και περνά στην περίοδο της γονιμότητας και της ευφορίας.

Ψυχολογικά, αυτή η γιορτή συμβολίζει και μια ευρύτερη ψυχική διαδικασία της εξάλειψης και της αναγέννησης: εγκαταλείπουμε όλα όσα είμαστε και δεν μας αρέσουν και προσπαθούμε να κερδίσουμε κάτι νέο, να αναγεννηθούμε ψυχολογικά με διαφορετικό τρόπο.

Ο άνθρωπος είναι φυλακισμένος των συνηθειών του, των φόβων του, της αρνητικότητας και της επιφυλακτικότητάς του, αλλά πάντα έχει τη δυνατότητα να αποδράσει με το να πάψει να φοβάται τους εσωτερικούς κι εξωτερικούς 'εχθρούς' του, με το να πάψει να φοβάται το γεγονός ότι έχει να κουβαλήσει τον προσωπικό του σταυρό και αντέξει τον πόνο.

Ο άνθρωπος θα πρέπει να εγκαταλείψει την αυτολύπηση και το αυτομαστίγωμα και να είναι διατεθειμένος να ξεπεράσει τα προσωπικά του όρια, τις δυσκολίες του, την ψυχολογική τελμάτωσή του, και την έλλειψη νοήματος στη ζωή του.

Ο άνθρωπος χρειάζεται κάτι που θα τον υποκινήσει, αυτό το σποράκι που θα φυτρώσει και θα θεριέψει μέσα του: πάθος σε αυτό που κάνει, πίστη κι ελπίδα σε κάτι, ενδιαφέροντα και όνειρα.

Το μήνυμα της Ανάστασης έρχεται να μας θυμίσει με πολύ επίκαιρο τρόπο ότι, παρ' όλες τις δυσκολίες, τις αντιξοότητες, ακόμα και το θάνατο γύρω μας, ωστόσο μπορούμε ν' αλλάξουμε τον εαυτό μας στον βαθμό που επιθυμούμε κάτι τέτοιο και ρισκάρουμε να το πραγματοποιήσουμε.

Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D.Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια












Πέμπτη 9 Απριλίου 2009

Έλα ύπνε πάρ’ το, σε μετάξι απάνω βάλτο, σιγά..







«Ώρα καθαριότητας» ο ύπνος για τον εγκέφαλο

Η αϋπνία ισοδυναμεί με απεργία των εργατών καθαριότητας, καθώς ο εγκέφαλός, μένοντας χωρίς ύπνο, αδυνατεί πλέον να ξεφορτωθεί τα νοητικά «σκουπίδια» που έχει μαζέψει μέσα στη μέρα.


Νέα στοιχεία γι' αυτή τη χρησιμότητα του ύπνου φέρνουν δύο νέες επιστημονικές έρευνες, που διαπίστωσαν ότι, ενώ τη μέρα ο εγκέφαλος «χτίζει» νέες νευρωνικές συνδέσεις ανάμεσα στα κύτταρά του, με βάση τις εμπειρίες και τα ερεθίσματα που δέχεται, στη διάρκεια του ύπνου που ακολουθεί, οι συνδέσεις αυτές περιορίζονται ξανά, καθώς αρχίζει ένα «ξεκαθάρισμα» στο πλαίσιο της προσπάθειας του εγκεφάλου να μην υπερφορτωθεί με περιττές πληροφορίες.

Η πρώτη μελέτη, με επικεφαλής τον Πολ Σόου της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Ουάσιγκτον στο Σεν Λιούις των ΗΠΑ, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Science», σύμφωνα με τον Independent. Η έρευνα ενισχύει την άποψη ότι ο ύπνος είναι σημαντικός αφενός για να αφομοιωθούν οι σημαντικές αναμνήσεις της μέρας που προηγήθηκε και αφετέρου για να «σβηστούν» οι περιττές αναμνήσεις που τείνουν να μπλοκάρουν το σύστημα του εγκεφάλου.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, μπορεί πολλοί άνθρωποι να χάνουν τον ύπνο τους ανησυχώντας για διάφορα πράγματα, όπως για το αν θα συνεχίσουν να έχουν τη δουλειά τους και αύριο, όμως το καλύτερο που έχουν να κάνουν για να λειτουργήσουν αποδοτικότερα την επόμενη μέρα, είναι να φροντίσουν να κοιμηθούν καλά γιατί αυτό ωφελεί κατ' εξοχήν τον εγκέφαλο και το νου τους.

Η έρευνα βασίστηκε σε μελέτη μυγών, επειδή οι επιστήμονες θεωρούν ότι αποτελούν κατάλληλο μοντέλο και για τον άνθρωπο, καθώς και αυτές χρειάζονται ύπνο έξι ως οκτώ ωρών τη μέρα, ενώ δείχνουν σωματικά και νοητικά συμπτώματα στέρησης, όταν δεν κοιμούνται αρκετά.

Προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει ότι ο ύπνος βελτιώνει τη μάθηση και τη μνήμη στα ζώα. Η νέα έρευνα προχώρησε παραπέρα, δείχνοντας ότι οι νευρωνικές συνδέσεις (συνάψεις) ανάμεσα στα εγκεφαλικά κύτταρα αυξάνουν τη μέρα και μειώνονται μετά από έναν καλό ύπνο. Στο τέλος του ύπνου, διαπιστώθηκε ότι οι ισχυρότερες νέες συνάψεις είχαν συρρικνωθεί, ενώ οι πιο ασθενείς είχαν εξαφανιστεί τελείως.

Το συμπέρασμα, κατά τους ερευνητές, είναι ότι δεν χρειάζεται να θυμόμαστε πολλά από αυτά που μαθαίνουμε τη μέρα, ενώ για να μαθαίνουμε καινούρια πράγματα, πρέπει συνεχώς να καθαρίζουμε τα «σκουπίδια» που γεμίζουν το μυαλό μας, ώστε να κάνουμε χώρο για τις νέες εμπειρίες και γνώσεις.

Μια άλλη σχετική εργασία, από ερευνητές του Τμήματος Ψυχιατρικής του πανεπιστημίου του Ουισκόνσιν των ΗΠΑ, υπό τους Τζούλιο Τονιόνι και Κιάρα Τσιρέλι, δημοσιεύτηκε επίσης στο «Science». Βασίστηκε και αυτή στη μελέτη μυγών (δροσόφιλας) και παρέχει επίσης νέα στοιχεία ότι ο ύπνος βοηθά τον εγκέφαλο να εξοικονομήσει ενέργεια και ζωτικό αποθηκευτικό χώρο για νέες πληροφορίες, «ξεσκαρτάροντας» τις συνάψεις που δημιουργήθηκαν μέσα στη μέρα.

Οι ιταλο-αμερικανοί ερευνητές επισημαίνουν ότι ο ύπνος είναι καθολικό, αυστηρά ρυθμιζόμενο και απαραίτητο για τη νόηση φαινόμενο, που παραμένει μυστήριο. Σύμφωνα πάντως με τις πιο πρόσφατες έρευνες, φαίνεται πως ο ύπνος, η μνήμη και η πλαστικότητα του εγκεφάλου (δηλαδή η καταστροφή και γέννηση νέων νευρωνικών συνδέσεων) συνδέονται στενά μεταξύ τους. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα επίπεδα πρωτεϊνών στα σημαντικά συστατικά των κεντρικών εγκεφαλικών συνάψεων ήσαν υψηλά τη μέρα και χαμηλά μετά τον ύπνο, γεγονός που δείχνει ότι ο ύπνος φέρνει συρρίκνωση των νευρωνικών διασυνδέσεων.

www.kathimerini.gr με πληροφορίες ΑΠΕ-ΜΠΕ





Τάσεις αυτοκτονίας δημιουργούν τα χρόνια προβλήματα ύπνου


Έρευνα δείχνει σαφή σύνδεση ανάμεσα στις αϋπνίες και τις αυτοκτονίες.

Άτομα που πάσχουν από χρόνια προβλήματα ύπνου έχουν πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες να αναπτύξουν τάσεις αυτοκτονίας σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του πανεπιστημίου του Μίτσιγκαν και του Ιατρικού Πανεπιστημίου της Πολωνίας.

Ενδεικτικά, αναφέρθηκε πως φαινόμενα όπως η δυσκολία να κοιμηθεί κάποιος, το πρόωρο εγερτήριο ή η κλασική αϋπνία αυξάνουν τις σκέψεις που συνδέονται με αυτοκτονία.

«Οι άνθρωποι με δύο ή περισσότερα συμπτώματα διαταραχής στον ύπνο τους έχουν 2,6 φορές περισσότερες πιθανότητες να προβούν σε απόπειρες αυτοκτονίας από ότι άνθρωποι οι οποίοι δεν υποφέρουν από τέτοια προβλήματα» είπε ο Μάρσιν Βόνιαρ, ερευνητής του πανεπιστημίου του Μίτσιγκαν.

«Οι επιπτώσεις στον τομέα της δημόσιας υγείας είναι εμφανείς, καθώς η παρουσία προβλημάτων στον ύπνο πλέον θα πρέπει να λειτουργεί ως ένδειξη προς τους γιατρούς πως κάτι ίσως δεν πάει καλά, ακόμα και αν ο ασθενής δεν φαίνεται να παρουσιάζει προβλήματα ψυχιατρικής φύσης» συμπλήρωσε.

Σύμφωνα με πληροφορίες της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, 877.000 άτομα αυτοκτονούν κάθε χρόνο. Επίσης, αντιστοιχούν 10 με 40 απόπειρες για κάθε επιτυχημένη αυτοκτονία.

Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 5.692 Αμερικανοί και Αμερικανίδες.

Το 1/3 των συμμετεχόντων παραδέχτηκαν τουλάχιστον ένα είδος διαταραχής στον περασμένο χρόνο, (από δυσκολία στον ύπνο μέχρι χρόνια προβλήματα αϋπνίας). Συνδυάζοντας τα προβλήματα αυτά με ιστορικά κακομεταχείρισης, χρήσης ουσιών, οικονομικών ή οικογενειακών δυσχερειών βγήκε το συμπέρασμα πως οι διαταραχές αυτές σε πολλές περιπτώσεις είναι άρρηκτα δεμένες με τις τάσεις αυτοκτονίας. Επίσης, οι ερευνητές αναφέρθηκαν σε εγκεφαλικά προβλήματα που συνδέονται με την έκκριση σεροτονίνης στον εγκέφαλο, η έλλειψη της οποίας συνδέεται αποδεδειγμένα με θέματα κατάθλιψης.

«Τα ευρήματά μας δείχνουν πως η έγκαιρη αντιμετώπιση προβλημάτων ύπνου μπορεί να ελαττώσει το ενδεχόμενο της εμφάνισης τάσεων αυτοκτονίας» κατέληξε ο κ. Βόνιαρ.

www.kathimerini.gr με πληροφορίες από Reuters





Στην αγκαλιά του Μορφέα: Η αναγκαιότητα του ύπνου


Πολλοί άνθρωποι που αντιμετωπίζουν πρόβλημα με τον ύπνο τους παραπονούνται ότι "για μήνες, μπορεί και για χρόνια, δεν έχουν κλείσει μάτι ούτε μια στιγμή". Παρ΄ ότι πολλοί από αυτούς που πάσχουν από αϋπνία είναι σίγουροι ότι δεν έχουν κλείσει μάτι επί πολλές ημέρες, στην πραγματικότητα κανένας δεν παραμένει ξύπνιος για διάστημα μεγαλύτερο των δύο ημερών. Είναι χαρακτηριστικό ότι μπορούμε να επιβιώσουμε περισσότερο χρόνο χωρίς τροφή από ό,τι χωρίς ύπνο.

Ο ύπνος αποτελεί αναμφισβήτητα μια βασική ανάγκη. Όμως, η διάρκειά του ποικίλλει σε μεγάλο βαθμό από άτομο σε άτομο. Σε ένα από τα έργα του ο εβραϊκής καταγωγής Ισπανός φιλόσοφος και γιατρός Rabbi Moses ben Maimon ή Μαιμονίδης υποστήριξε ότι πρέπει να κοιμόμαστε κατά το ένα τρίτο της ημέρας, δηλαδή το κλασικό οκτάωρο.

Το ερώτημα είναι αν μπορούμε να συνδέσουμε τη διάρκεια του ύπνου με την παραγωγικότητα ή με τη σχολική επιτυχία και αντίστοιχα την έλλειψη ανάπαυσης με τα εργατικά ατυχήματα.
Σήμερα, οι ερευνητές από όλες τις χώρες συμφωνούν ότι η ανάγκη για ύπνο, όπως εξάλλου και τα περισσότερα βιολογικά γνωρίσματα, εάν αναπαρασταθεί γραφικά, παρουσιάζει μια κανονική κωνοειδή κατανομή: τα άκρα της είναι 4,5 και 10,5 ώρες και ο μέσος όρος μεταξύ 6,5 και 8,5 ωρών. Στο μέσο όρο ανήκει το 65% περίπου του πληθυσμού. Φαίνεται ότι, όπως ακριβώς υπάρχουν άνθρωποι με μεγάλα αφτιά και άλλοι με μικρά, έτσι υπάρχουν και εκείνοι που κοιμούνται πολύ και εκείνοι που κοιμούνται λίγο, κάτι που είναι απολύτως φυσικό.

Ένα άλλο ερώτημα που απασχολεί πολλούς είναι: πόσες ώρες πρέπει να κοιμάται κάποιος για να λειτουργεί κανονικά.

Δυστυχώς δεν υπάρχει μόνο μία απάντηση. Δεν θα πρέπει να ανησυχούμε, αν ένα μωρό δεν κοιμάται πολύ. Αν το μωρό δείχνει ζωηρό και ευτυχισμένο όσο είναι ξύπνιο, τότε ο χρόνος που κοιμάται του αρκεί. Εάν το άτομο που κοιμάται πέντε ή έξι ώρες τη νύχτα είναι ενεργητικό και ζωηρό κατά τη διάρκεια της ημέρας και δεν αισθάνεται χρόνια κούραση ούτε έντονη επιθυμία για ύπνο, τότε είναι σχεδόν σίγουρο ότι δεν χρειάζεται περισσότερο ύπνο.

Ένα άλλο ζήτημα είναι εάν ένας άνθρωπος, που έχει συνηθίσει να κοιμάται ένα συγκεκριμένο αριθμό ωρών κάθε νύχτα, μπορεί να αλλάξει τη διάρκεια του ύπνου του.
Μπορεί η προοπτική να μειώσουμε το χρόνο που κοιμόμαστε να ακούγεται ελκυστική, επειδή θα μπορούσαμε να έχουμε περισσότερο χρόνο για την εργασιακή μας δραστηριότητα, αλλά το ζητούμενο είναι να το επιτύχουμε χωρίς αρνητικές συνέπειες.

Σύμφωνα με το Βρετανό ερευνητή ύπνου Jim Horne, ο ύπνος διαιρείται σε δύο τύπους: τον "πυρήνα" ή απαραίτητο ύπνο και τον "πολυτελή". Υποστηρίζει μάλιστα ότι ο οργανισμός χρειάζεται μόνο τον ύπνο που έχει ζωτική σημασία, τον επονομαζόμενο βαθύ. Οι ώρες εκτός βαθύ ύπνου θεωρούνται πολυτέλεια και μπορούν να ελαττωθούν χωρίς να προκληθεί οποιαδήποτε βλάβη.

Ελάχιστοι έχουν επιχειρήσει να ερευνήσουν τι συμβαίνει όταν η διάρκεια του ύπνου μειώνεται, λόγου χάρη, κατά 20 με 30% για μεγάλη χρονική περίοδο.
Ολιγόωρη απώλεια του φευγαλέου ή και του σταθερού μας ύπνου, ακόμα και για μεγάλο χρονικό διάστημα, λόγω εργασιακών απαιτήσεων, διαταραχών της προσωπικότητας ή αϋπνίας, είναι μάλλον απίθανο να έχει από μόνη της σημαντικές επιπτώσεις στη συμπεριφορά.

Πάντως, τα τελευταία χρόνια πραγματοποιήθηκαν πολλές έρευνες σχετικά με τις συνέπειες της μείωσης ή ακόμα και της ολικής στέρησης του ύπνου στη λειτουργία του οργανισμού και τη συμπεριφορά. Τα πορίσματα αυτών των ερευνών αποκαλύπτουν μια σημαντική πτώση των ημερήσιων επιπέδων λειτουργίας που εκδηλώνονται στις ληθαργικές αντιδράσεις (νωχελικές αντιδράσεις οι οποίες χαρακτηρίζονται από ελάττωση των αντανακλαστικών) και στην ταχύτητα της σκέψης.

Τα άτομα που μελετήθηκαν είχαν την τάση να αποτυγχάνουν κυρίως σε πολύπλοκα έργα που απαιτούσαν υψηλό επίπεδο προσοχής και μνήμης, παρά σε απλά έργα που εκτελούνταν αυτόματα. Παρατηρήθηκαν επίσης αλλαγές στη διάθεσή τους, όπως κατάθλιψη και αυξημένα επίπεδα έντασης και διαπροσωπικής ευαισθησίας. Οι άνθρωποι που στερούνται τον ύπνο έχουν την τάση να κλείνονται στον εαυτό τους και να αντιδρούν επιθετικά για ασήμαντα ζητήματα. Πιστεύεται ότι το διάστημα των τεσσάρων ημερών αποτελεί το ανώτατο όριο συνεχούς δραστηριότητας χωρίς ύπνο σε συνθήκες που είναι απαραίτητη η πλήρης αξιοποίηση των αποθεμάτων ενέργειας.

Η άποψη ότι όλοι χρειάζονται τον ίδιο χρόνο ύπνου είναι εντελώς αστήρικτη. Εάν κάποιος χρειάζεται κάθε βράδυ έξι ώρες ύπνου, δεν θα μπορέσει να λειτουργήσει αποτελεσματικά, αν για ένα μεγάλο διάστημα αναγκαστεί να κοιμάται δύο με τρεις ή ακόμα και πέντε ώρες τη νύχτα. Σε μια κατάσταση όπως αυτή, ο άμεσος κίνδυνος είναι η εμφάνιση καταναγκαστικής τάσης για ύπνο κατά τη διάρκεια της ημέρας, ιδιαίτερα σε διαστήματα αδράνειας, συχνά όμως και σε συνθήκες έντασης. Μερικά από αυτά τα διαστήματα ύπνου είναι πολύ σύντομα, αρκούν όμως για να θέσουν σε μεγάλο κίνδυνο τη ζωή σας.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι άνθρωποι που υποφέρουν από χρόνια ανεπάρκεια ύπνου δεν λειτουργούν φυσιολογικά. Συνήθως νυστάζουν και παρουσιάζουν συμπτώματα οξυθυμίας και κατάθλιψης. Κάτι τέτοιο μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα επικίνδυνο, εάν εργάζεστε σε επαγγέλματα τα οποία εγκυμονούν υψηλό κίνδυνο για το κοινό, όπως είναι αυτά του οδηγού, του πιλότου και του γιατρού. Οι ειδικευόμενοι γιατροί, που έχουν εφημερία τη νύχτα, πρέπει την επόμενη μέρα να συνεχίσουν να εργάζονται αποτελεσματικά ανεξάρτητα από την κούραση που νιώθουν.

Από ό,τι φαίνεται, λοιπόν, ο ύπνος έχει ζωτική σημασία για τη ρύθμιση και τη σταθερότητα του εσωτερικού περιβάλλοντος του οργανισμού. Οι περίπλοκοι μηχανισμοί που συντηρούν αυτήν τη σταθερότητα χρειάζονται τον ύπνο, όπως ακριβώς χρειάζονται συντήρηση οι ακόμα πιο απλοί μηχανισμοί των ηλεκτρονικών και μηχανικών συστημάτων.

Σε περίπτωση που τα παραπάνω δεν σας ευαισθητοποίησαν αρκετά και σκοπεύετε να ξενυχτήσετε, το ρεκόρ στέρησης ύπνου κατέχει ο Randy Gardner με 264 ώρες αϋπνίας.

Μη θυσιάσετε λοιπόν στο βωμό της διασκέδασης την απαραίτητη για την ισορροπία σας "αγκαλιά του Μορφέα".

Στοιχεία από το βιβλίο "Ο Μαγικός Κόσμος του Ύπνου" του Peretz Lavie
Χατζηγεωργίου Γιώργος, Ιατρός





"Βλέφαρό μου"

Έλα ύπνε πάρ’ το, σε μετάξι απάνω βάλ' το, σιγά
Κι από μέλι, γάλα να ’ν' του ονείρου του η σκάλα, πλατιά

Βλέφαρό μου, σφαλιστό, αχ τυχερό μου
Μη χαράζεις άστρο της αυγής μη μου τρομάζεις

Έλα ύπνε πάρ’ το, σε μετάξι απάνω βάλ' το, σιγά
Κι από μέλι, γάλα να ’ν' του ονείρου του η σκάλα, πλατιά

Βλέφαρό μου, σκαλιστό, αχ τυχερό μου
Μη χαράζεις άστρο της αυγής μη μου τρομάζεις

Έλα ύπνε πάρ’ το, σε μετάξι απάνω βάλτο, σιγά












Τετάρτη 1 Απριλίου 2009

"Ο έρωτας Το τραγούδι του"




Η χημεία του έρωτα. Φταίνε τα μάτια σου ή η σεροτονίνη;

Tι συμβαίνει τελικά στον οργανισμό μας όταν ερωτευόμαστε; Γιατί η καρδιά μας «φλέγεται» και το στομάχι μας «δένεται κόμπος»; Γιατί η διάθεσή μας ανεβαίνει ξαφνικά στα ουράνια, ενώ λίγο αργότερα πέφτει απότομα; Η βιοχημεία, οι νευροεπιστήμες και άλλοι κλάδοι των επιστημών προσπαθούν να ανακαλύψουν τις διεργασίες που συντελούνται στον οργανισμό τις στιγμές αυτές της απόλυτης ευτυχίας. Αν και δεν υπάρχουν ακόμα επαρκή επιστημονικά στοιχεία που να αποδεικνύουν τον τρόπο που λειτουργούν οι ερωτευμένοι, όλα δείχνουν ότι ο έρωτας κάνει καλό στην υγεία!

Μια ματιά αρκεί!

Τα μάτια έχουν τον πρώτο ρόλο στο ερωτικό παιχνίδι. Έρευνες, μάλιστα, δείχνουν ότι η έλξη ορίζεται πρώτα από το βλέμμα και μετά από τη συνείδηση. Τι συμβαίνει, λοιπόν, όταν βρεθείτε στον ίδιο χώρο με κάποιον που σας ελκύει; Από τη στιγμή που ένα άτομο σας «τραβήξει» ερωτικά το ενδιαφέρον, χωρίς να το συνειδητοποιήσετε, οι κόρες των ματιών σας διαστέλλονται. Ταυτόχρονα -και πάλι ασυναίσθητα- συνήθως ανοιγοκλείνετε γρήγορα τα βλέφαρά σας ως ένδειξη ότι είστε διαθέσιμοι. Αυτό γίνεται ασυνείδητα αντιληπτό από το πρόσωπο απέναντί σας. Του προκαλεί ένα ευχάριστο συναίσθημα, το οποίο συνδέει με τη δική σας παρουσία, με αποτέλεσμα να νιώθει ερωτική έλξη, εκπέμποντας ανάλογα σημάδια με τα δικά σας. Έτσι, όλη αυτή η αλυσιδωτή διαδικασία καθιστά δύσκολο να εντοπίσει κανείς ποιος από τους δύο έλκεται πρώτος σε μια σχέση.

Το «μαγικό» κοκτέιλ:

O πόθος ξεκινάει από τον εγκέφαλο και συγκεκριμένα από τον υποθάλαμο, που διεγείρει τις χημικές ουσίες (οι οποίες είναι υπεύθυνες για τα συναισθήματα) και κινητοποιεί το σώμα να στείλει σημάδια έλξης. Oι εκλυτικές ορμόνες που παράγει πηγαίνουν στην υπόφυση (στο εκτελεστικό όργανο του εγκεφάλου) και διεγείρουν την παραγωγή υποφυσικών ορμονών, οι οποίες με τη σειρά τους κατευθύνονται στην περιφέρεια (εκτός εγκεφάλου), στα όργανα-στόχους, που είναι οι ενδοκρινείς αδένες. Αυτό το μείγμα χημικών ουσιών (κοκτέιλ) που εκκρίνει ο εγκέφαλος δρα παρόμοια με τις αμφεταμίνες, διεγείροντας το κέντρο ευχαρίστησης του εγκεφάλου. Έτσι, όταν είναι κανείς ερωτευμένος, νιώθει ότι βρίσκεται σε μια κατάσταση διαρκούς ευφορίας.

Απαραίτητα «υλικά»

Σεροτονίνη




Θεωρείται η κατεξοχήν χημική ουσία που συνδέεται με την αίσθηση της ευφορίας, ενώ έχει και άλλες δράσεις, όπως η ρύθμιση της πρόσληψης τροφής, της θερμοκρασίας κ.ά.

Ντοπαμίνη



Ανεβάζει τη διάθεση, ενώ σχετίζεται με την ευχαρίστηση, τη σεξουαλική συμπεριφορά, τις λειτουργίες της αναπαραγωγής και τον έλεγχο των ορμονικών εκκρίσεων του εγκεφάλου.

Oξυτοκίνη και βαζοπρεσίνη





Είναι γνωστές ως «ορμόνες της αγάπης», αφού σχετίζονται με το συναίσθημα οικειότητας και τρυφερότητας που νιώθει ένα ερωτευμένο ζευγάρι και απελευθερώνονται στον εγκέφαλο κατά τη διάρκεια του σεξ ή αμέσως μετά.

Ενδορφίνες

Πρόκειται για φυσικά οπιοειδή του εγκεφάλου, που επιδρούν στον οργανισμό όπως και η μορφίνη. Δημιουργούν μια αίσθηση ευεξίας και καλής διάθεσης, ενώ ταυτόχρονα καταστέλλουν τις περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με την αντίληψη του πόνου και την επιθετικότητα.

Αυξητική ορμόνη (σωματοτροπίνη)

Θεωρείται ότι τροφοδοτεί τον οργανισμό με ενεργητικότητα.

Αδρεναλίνη



Αυξάνει την καρδιακή δραστηριότητα και το ρυθμό της αναπνοής, βελτιώνει τη μυϊκή δράση και ανεβάζει τη διάθεση.


Είναι οι ερωτευμένοι πιο υγιείς;

Εργαστηριακές μελέτες δείχνουν ότι οι ευτυχισμένοι άνθρωποι, όπως είναι οι ερωτευμένοι, κινδυνεύουν λιγότερο από καρδιακή προσβολή και διαβήτη τύπου 2, ενώ παρουσιάζουν σπανιότερα υψηλή πίεση στη ζωή τους (και όχι στα πρώτα στάδια του έρωτα, που η πίεση ανεβαίνει λόγω αδρεναλίνης). Σύμφωνα μάλιστα με αμερικανικές έρευνες, τα ανοσοκύτταρα των ευτυχισμένων είναι περισσότερα από ό,τι των υπολοίπων ανθρώπων, με αποτέλεσμα να παρουσιάζουν καλύτερο ανοσοποιητικό, ενώ η χωρητικότητα των πνευμόνων τους είναι μεγαλύτερη.


Είμαστε έρμαια των ορμονών μας;

Τον πρώτο καιρό οι ερωτευμένοι είναι έρμαια των σεξουαλικών ορμονών τους. Η δεύτερη φάση από την οποία περνάει ένα ζευγάρι έρχεται έπειτα από μερικούς μήνες, οπότε και θεωρείται ότι ξεκινάει το πραγματικό πάθος. Τότε ο οργανισμός ενεργοποιεί το σύστημα παραγωγής ντοπαμίνης, ουσία η οποία κάνει το άτομο να ποθεί το ταίρι του. Ταυτόχρονα, στον εγκέφαλο μειώνεται η συγκέντρωση σεροτονίνης, με αποτέλεσμα η έλλειψή της να δημιουργεί έμμονες σκέψεις. O ερωτευμένος σκέφτεται μόνο το άτομο που ποθεί. Γι’ αυτό και συχνά χρησιμοποιείται η έκφραση «τρελός από έρωτα». Oι επιστήμονες εξηγούν το φαινόμενο παρομοιάζοντας τους ερωτευμένους με τους καταθλιπτικούς, που εξαιτίας των χαμηλών επιπέδων σεροτονίνης σε ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου, παρουσιάζουν διάφορες εμμονές. Σε αυτή την περίοδο, τα τμήματα του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη σωστή κρίση υπολειτουργούν, με αποτέλεσμα ο άνθρωπος που επιθυμείτε να φαίνεται ιδανικός, χωρίς ελαττώματα. Η κατάσταση αυτή δεν διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, γιατί δημιουργεί ένταση και πίεση στο άτομο. Όταν, λοιπόν, τα επίπεδα της υδροκορτιζόνης (ορμόνης που συνδέεται άμεσα με το στρες) αυξάνονται, έχει φτάσει η στιγμή να περάσει ο ερωτευμένος στην επόμενη φάση. Στο τρίτο αυτό στάδιο, κατά το οποίο προσπαθεί να εδραιωθεί η σχέση, παίζουν ρόλο η οξυτοκίνη και η βαζοπρεσίνη, που σχετίζονται με το συναίσθημα της οικειότητας και της τρυφερότητας.


Μήπως σας «σέρνουν» από τη μύτη;
Όταν η απόσταση με το αντικείμενο του πόθου σας μειώνεται, τα ηνία αναλαμβάνει... η μύτη! Σύμφωνα με επιστημονικά στοιχεία, η όσφρηση φαίνεται να έχει τον τελευταίο λόγο στην επιλογή ερωτικού συντρόφου. O κάθε άνθρωπος έχει μια μυρωδιά που αναδίδει το σώμα του, η οποία είναι μοναδική, όπως τα δαχτυλικά του αποτυπώματα. Αυτή ακριβώς η οσμή μπορεί να προκαλέσει ερωτική επιθυμία σε κάποιον ή να απωθήσει έναν άλλον. O ιστός της όσφρησης περιλαμβάνει διάφορους υποδοχείς εξαιρετικά ευαίσθητους σε συγκεκριμένα χημικά ερεθίσματα. Τα ερεθίσματα αυτά μεταδίδουν το μήνυμα στον εγκέφαλο και ανάλογα αντιδρά ο οργανισμός. Μάλιστα, η οσμή συνδέεται άμεσα με την περιοχή του εγκεφάλου που ελέγχει τη συναισθηματική συμπεριφορά. Γι’ αυτό και μέσω της όσφρησης μπορεί κανείς να ανακαλέσει στη μνήμη του γεγονότα, στιγμές, αλλά και συναισθήματα από το παρελθόν.

Υπεύθυνες για όλη αυτή τη διαδικασία είναι οι φερομόνες, ουσίες που παράγει το σώμα από αδένες που βρίσκονται στο στόμα, τις μασχάλες, το στήθος και τα γεννητικά όργανα. Παράγονται κατά την περίοδο της εφηβείας και σχετίζονται άμεσα με τη σεξουαλική διέγερση. Σύμφωνα μάλιστα με ερευνητές, η παραγωγή φερομονών σχετίζεται και με το ανοσοποιητικό σύστημα. Θεωρείται ότι πρόκειται για μια προσπάθεια του οργανισμού να επιλέξει -βάσει της μυρωδιάς- τον ιδανικό σύντροφο, ώστε να υπάρχει η μεγαλύτερη δυνατή συμβατότητα των ανοσοποιητικών συστημάτων των δύο ατόμων, με απώτερο σκοπό να αποκτήσουν γερά παιδιά.


Τα... ύποπτα συμπτώματα:

Η καρδιά «φτερουγίζει» Oι ερωτευμένοι βιώνουν μια κατάσταση που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «στρεσογόνος». Ακριβώς δηλαδή όπως συμβαίνει σε περιόδους έντονου άγχους, ο οργανισμός απελευθερώνει κατεχολαμίνες, αυξάνονται τα επίπεδα της αδρεναλίνης και επομένως παρουσιάζεται ταχυκαρδία. Ως αποτέλεσμα, το ερωτευμένο άτομο συνήθως ιδρώνει, ανατριχιάζει και κοκκινίζει το πρόσωπό του.«Κόμπος» στο στομάχι. Έχετε παρατηρήσει ότι, όταν είστε ερωτευμένοι, δεν έχετε όρεξη να φάτε; Μήπως αισθάνεστε ότι το στομάχι σας έχει «δεθεί κόμπος»; Σίγουρα δεν είστε οι μόνοι. Αν και οι επιστήμονες δεν είναι βέβαιοι για τη διεργασία που συντελείται στον οργανισμό, συμφωνούν ότι το σύμπτωμα αυτό είναι σύνηθες στα ερωτευμένα άτομα. Κατά πάσα πιθανότητα, πάντως, δεν είναι τυχαίο ότι η σεροτονίνη, που είναι υπεύθυνη για τη ρύθμιση του συναισθήματος, παίζει σημαντικό ρόλο και στις διεργασίες πρόσληψης της τροφής.

Μυρτώ Αντωνοπούλου
08 Αυγούστου 2007
http://www.vita.gr/