Τρίτη 30 Νοεμβρίου 2010

"Τρυφερό μου περιστέρι έλα πιάσε μου το χέρι να βρεθούμε στα ψηλά στου ανέμου τα φτερά "



ΕΜΒΡΥΟΛΟΓΙΑ

Εννέα μήνες που κρατάνε χρόνια!

Παίζει ρόλο αν η μαμά μας περπατούσε στην εγκυμοσύνη; Αν της άρεσαν τα πατατάκια; Αν ο μπαμπάς είχε βάλει πέντε κιλά παραπάνω; Αν έγινε πόλεμος; Ολα αυτά δεν αφορούν μόνο το αν γεννηθήκαμε στην ώρα μας και πόσο έδειξε η ζυγαριά. Επηρεάζουν άμεσα την ενήλικη ζωή μας!

Είχατε ποτέ σκεφτεί ότι οι διατροφικές συνήθειες του παιδιού σας, το βάρος του, ακόμη και το αν εμφανίζει άσθμα ή διάσπαση της προσοχής μπορούν να αποτελούν «κληρονομιά» που ξεκινά από την εμβρυϊκή ζωή του; Και όμως, αυτό μαρτυρούν όλο και περισσότερα ερευνητικά στοιχεία σύμφωνα με τα οποία η υγεία αρχίζει από τη μήτρα, γεγονός που σημαίνει ότι το τι τρώει και πίνει μια έγκυος, τα συναισθήματα που έχει, το πόσο ασκείται, ακόμη και το πού μένει μπορούν να «γράψουν» στο DΝΑ του τέκνου της. Ιδού ένα απάνθισμα ορισμένων από τις σημαντικότερες μελέτες σχετικά με την επίδραση εξωτερικών παραγόντων στο έμβρυο το οποίο πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη τους όλες οι μέλλουσες μαμάδες αν θέλουν να μεγαλώσουν γερά παιδιά που θα σφύζουν από ζωή και ως ενήλικοι.


Η σχέση με τη ζυγαριά

Μια μεγάλη μελέτη ειδικών της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ, το Ρroject Viva, το οποίο ξεκίνησε το 1999 και περιελάμβανε 2.670 γυναίκες, αποτελεί τρανταχτό παράδειγμα σχετικά με το ότι η διατροφή και το βάρος της εγκύου... βαραίνουν σημαντικά στη σχέση που θα έχει το παιδί της με τη ζυγαριά στην εφηβεία του. Σύμφωνα με αυτή τη μελέτη, έφηβοι των οποίων οι μητέρες έλαβαν πολύ βάρος κατά την εγκυμοσύνη, είχαν και οι ίδιοι παραπανίσια κιλά ενώ αντιμετώπιζαν και μεγαλύτερο κίνδυνο παχυσαρκίας σε σύγκριση με συνομηλίκους τους των οποίων οι μητέρες δεν είχαν πάρει πολλά κιλά όταν ήταν έγκυοι.

Γιατί συμβαίνει αυτό; Πιθανώς επειδή, όπως έδειξαν πειράματα σε αρουραίους που διεξήχθησαν από ειδικούς του Βασιλικού Κολεγίου Κτηνιατρικής της Βρετανίας, η αγάπη στο ανθυγιεινό, πρόχειρο φαγητό είναι... κληρονομική. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των πειραμάτων που δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό «Βritish Journal of Νutrition» οι απόγονοι των θηλυκών ζώων που κατανάλωναν πρόχειρο φαγητό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους είχαν αυξημένες κατά 95% πιθανότητες να καταναλώνουν επίσης μεγάλες ποσότητες ανθυγιεινής τροφής σε σύγκριση με όσους προέρχονταν από μητέρες με καλύτερες διατροφικές επιλογές, τόσο σε ποιότητα όσο και σε ποσότητα.

Το τίμημα της ασιτίας

Βέβαια, οι υπερβολές είναι πάντα επικίνδυνες και για αυτόν τον λόγο, όπως δείχνουν επιστημονικά στοιχεία, επιβαρυντική για το παιδί που θα έλθει στον κόσμο είναι όχι μόνο η υπερφαγία αλλά και η ασιτία. Η έλλειψη τροφής κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αυξάνει τον κίνδυνο για σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως ο διαβήτης, τα καρδιακά επεισόδια αλλά και οι ψυχικές νόσοι. Επιστημονικές παρατηρήσεις σχετικά με την επίδραση της ασιτίας στην υγεία έχουν γίνει με βάση παιδιά που γεννήθηκαν κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τα χρόνια που ακολούθησαν, οπότε πολλές έγκυοι αναγκάζονταν να επιβιώνουν ως και με 400 θερμίδες ημερησίως. Για παράδειγμα, ειδικοί του Πανεπιστημίου Εράσμους στην Ολλανδία που διεξήγαγαν μελέτη σε άνδρες και γυναίκες που γεννήθηκαν στο Ρότερνταμ μεταξύ του 1944 και του 1947 είδαν ότι όσοι ήλθαν στον κόσμο από μητέρες που υπέφεραν από ασιτία, αντιμετώπιζαν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν στην ενήλικη ζωή τους στεφανιαία καρδιοπάθεια, σχιζοφρένεια και κλινική κατάθλιψη. Σύμφωνα με τους ερευνητές η έλλειψη βασικών θρεπτικών στοιχείων οδηγεί σε επιβράδυνση της σωματικής και νοητικής ανάπτυξης του εμβρύου.


Εκπαίδευση στο καροτόζουμο!

Αυτή είναι η κακή όψη του νομίσματος. Υπάρχει όμως, όπως πάντα, και η καλή, αφού μελέτες δείχνουν ότι οι έγκυοι που προσέχουν το τι τρώνε φέρνουν στον κόσμο παιδιά τα οποία επίσης αγαπούν τη σωστή διατροφή. Με δεδομένο ότι το έμβρυο διαθέτει πλήρως λειτουργικούς γευστικούς κάλυκες από τον έβδομο μήνα της κύησης, γεύεται καθημερινά το... μενού που του προσφέρει εμμέσως η μητέρα του και φαίνεται ότι προτιμά τις οικείες γεύσεις της... μήτρας και μετά την εμφάνισή του στον έξω κόσμο. Είναι χαρακτηριστική μελέτη που διεξήγαγαν ειδικοί του Κέντρου Χημικών Αισθήσεων Μonell στη Φιλαδέλφεια: οι ερευνητές ζήτησαν από μια ομάδα εγκύων να καταναλώνει χυμό καρότου κατά τη διάρκεια του τρίτου τριμήνου της κύησης ενώ από μια δεύτερη ομάδα να καταναλώνει νερό κατά το ίδιο διάστημα. Εξι μήνες μετά τη γέννηση των παιδιών αυτών των γυναικών δόθηκε στα βρέφη να καταναλώσουν δημητριακά αναμεμιγμένα με χυμό καρότου. Οπως φάνηκε, μόνο εκείνα που είχαν «εξασκηθεί» στη γεύση του καρότου ενόσω βρίσκονταν στη μήτρα εκτίμησαν την εισαγωγή του λαχανικού στη διατροφή τους.

Βιταμίνη D και άσθμα

Η διατροφή της εγκύου δεν αποτελεί όμως ένα απλό ζήτημα γεύσης αλλά και μακροπρόθεσμης υγείας του παιδιού που θα φέρει στον κόσμο. Μελέτες δείχνουν ότι τα παιδιά γυναικών που λαμβάνουν περισσότερη βιταμίνη D στην εγκυμοσύνη (η βιταμίνη αυτή συντίθεται κυρίως με την έκθεση στον ήλιο αλλά ανευρίσκεται επίσης σε τροφές όπως το συκώτι, τα γαλακτοκομικά και τα αβγά) εμφανίζουν μικρότερο κίνδυνο ανάπτυξης άσθματος.

Πολύτιμο το γάλα

Σε ό,τι αφορά συγκεκριμένα τα γαλακτοκομικά, μελέτη που παρουσιάστηκε πριν από μερικούς μήνες στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας στο Τορόντο του Καναδά έδειξε ότι η κατανάλωσή τους από τη μητέρα μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης σκλήρυνσης κατά πλάκας στην κόρη της. Ειδικοί της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ ανακάλυψαν μετά από παρακολούθηση 35.794 γυναικών και των μητέρων τους ότι όσες μητέρες έπιναν τέσσερα ποτήρια γάλα ημερησίως κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, έκαναν «δώρο» στις κόρες τους μείωση κατά 56% του κινδύνου εμφάνισης σκλήρυνσης σε σύγκριση με τις γυναίκες που στην εγκυμοσύνη κατανάλωναν λιγότερα από τρία ποτήρια γάλα την ημέρα. Οι ερευνητές σημειώνουν ότι η βιταμίνη D που περιέχει το γάλα ενισχύει το νευρικό σύστημα του εμβρύου.


Μπρόκολο και για τα... έμβρυα

Συγχρόνως, σύμφωνα με ερευνητικά στοιχεία μια διατροφή της εγκύου πλούσια σε λαχανικά προστατεύει το παιδί της από καρκίνο αργότερα στη ζωή του χάρη στα αντιοξειδωτικά που περιέχονται στις... πράσινες τροφές. Συγκεκριμένα πειράματα που διεξήγαγαν ειδικοί του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Ορεγκον σε έγκυα ποντίκια έδειξαν ότι όσα εξ αυτών κατανάλωναν σταυρανθή λαχανικά όπως το μπρόκολο έφεραν στον κόσμο απογόνους που είχαν πολύ μικρότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο, ακόμη και όταν εκτέθηκαν σε γνωστές καρκινογόνες ουσίες.

Αλκοόλ και ψυχισμός

Νόμισμα με δύο όψεις αποτελεί η κατανάλωση αλκοόλ από την έγκυο. Αν και πρόσφατα στοιχεία αναφέρουν ότι η μικρή κατανάλωση αλκοόλ (ένα ποτήρι κρασί μερικές φορές την εβδομάδα) δεν είναι βλαπτική για το έμβρυο, το σίγουρο είναι ότι το «ένα ποτηράκι παραπάνω» μπορεί να είναι άκρως επιβαρυντικό. Διαφορετικά επιστημονικά στοιχεία δείχνουν ότι κυρίως κατά το κρίσιμο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης η κατανάλωση έστω και μέτριας ποσότητας αλκοόλ μπορεί να έχει σημαντική αρνητική επίδραση στο νευρικό σύστημα ενώ η συνε χής υπερβολική κατανάλωση καθ΄ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να έχει περαιτέρω επίδραση στην ανάπτυξη των οργάνων του εμβρύου αλλά και στη μετέπειτα συμπεριφορά του.

Είναι αξιοσημείωτη πρόσφατη μελέτη ειδικών από το Ινστιτούτο για την Ερευνα της Παιδικής Υγείας Τelethon στο Περθ που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Αddiction» και περιελάμβανε περισσότερες από 2.000 μητέρες. Σύμφωνα με τα αποτελέσματά της όσες εξ αυτών έπιναν έστω και μέτριες ποσότητες αλκοόλ κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης (ως μέτρια ποσότητα ορίστηκε λιγότερο από ένα μπουκάλι κρασί την εβδομάδα)

αντιμετώπιζαν διπλάσιες πι θανότητες να φέρουν στον κόσμο παιδί με προβλήματα όπως το έντονο άγχος και η κατάθλιψη σε σύγκριση με όσες απείχαν από το αλκοόλ. Σε κάθε περίπτωση, με βάση όλα αυτά τα στοιχεία δεν είναι λίγοι οι ειδικοί που αναφέρουν ότι καθώς δεν έχει οριστεί ασφαλές επίπεδο κατανάλωσης αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η καλύτερη συμβουλή για τις εγκύους είναι η αποχή από αυτό.


Μοιραίο το κάπνισμα

Και αν το αλκοόλ παίρνει- έστω και υπό προϋποθέσεις- κάποιες φορές άφεση αμαρτιών, δεν ισχύει το ίδιο με το τσιγάρο. Πλήθος μελετών μαρτυρούν ότι οι έγκυοι που καπνίζουν αυξάνουν τον κίνδυνο γέννησης παιδιού με μειωμένο βάρος, με λιγότερο ύψος, με ανωμαλίες του κεντρικού νευρικού συστήματος και της καρδιάς. Το κάπνισμα στην εγκυμοσύνη συνδέεται επίσης με πρόωρο τοκετό αλλά και με το σύνδρομο αιφνιδίου θανάτου των βρεφών.

Σύμφωνα με τους ειδήμονες το κάπνισμα προκαλεί σύσπαση των αγγείων του πλακούντα με επακόλουθο να μειώνεται η ροή του αίματος σε αυτόν και το έμβρυο να στερείται θρεπτικά στοιχεία αλλά και οξυγόνο. Με δεδομένο μάλιστα ότι το αίμα της καπνίστριας περιέχει αυξημένες ποσότητες μονοξειδίου του άνθρακα, το έμβρυο που κυοφορεί βρίσκεται σε μόνιμη ενδομήτρια υποξία ενώ παράλληλα παρουσιάζει μεταβολές στον καρδιακό παλμό και αύξηση της αρτηριακής πίεσης, όπως συμβαίνει και με τη μητέρα του όταν ρουφά τον καπνό του τσιγάρου.

Πρόσφατες μελέτες συνδέουν μάλιστα το κάπνισμα της εγκύου ακόμη και με εμφάνιση ψυχωσικών συμπτωμάτων στο παιδί της κατά την εφηβεία του. Ερευνητές από τα Πανεπιστήμια του Κάρντιφ, του Μπρίστολ, του Νότιγχαμ και του Γουόρικ μελέτησαν 6.356 12χρονα παιδιά και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το κάπνισμα της μητέρας τους κατά την εγκυμοσύνη συνδεόταν με αύξηση κατά 20% του κινδύνου εμφάνισης συμπτωμάτων όπως παραισθήσεις και ψευδαισθήσεις στην εφηβεία. Αν και τα αίτια που οδηγούν στη σύνδεση μεταξύ τσιγάρου και τέτοιου είδους συμπεριφορών παραμένουν άγνωστα, οι ειδικοί εκτιμούν στη δημοσίευσή τους που έγινε στο επιστημονικό περιοδικό «Βritish Journal of Ρsychiatry» ότι ο καπνός επιδρά έμμεσα στην ανάπτυξη των κέντρων του εγκεφάλου που ελέγχουν την παρορμητικότητα, την προσοχή και τη γνώση.

SΟS για τις παθητικές καπνίστριες!

Ακόμη και αν η έγκυος δεν καπνίζει αλλά εκτίθεται στον καπνό των γύρω της, μπορεί να θέσει σε κίνδυνο το έμβρυο που κυοφορεί. Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Πίτσμπουργκ ανακάλυψαν, όπως ανέφεραν σε δικτυακή δημοσίευσή τους στο «Οpen Ρediatric Μedicine Journal», ότι η έκθεση της εγκύου στον καπνό του περίγυρου μπορεί να οδηγήσει σε μεταλλάξεις σε ένα γονίδιο, το GΡΑ, το οποίο ανήκει στα αποκαλούμενα ογκογονίδια- γονίδια δηλαδή που μετατρέπουν τα φυσιολογικά κύτταρα σε καρκινικά. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι οι μεταλλάξεις που παρουσιάστηκαν στα παιδιά των εγκύων που ήταν παθητικές καπνίστριες ήταν ίδιες με εκείνες που εμφανίστηκαν στα παιδιά των ενεργών καπνιστριών!


Και η άσκηση «μεταδοτική»

Δεν είναι όμως μόνο οι σωστές επιλογές στο... τραπέζι, στο ποτήρι και στο χέρι (που δεν θα κρατά τσιγάρο) της εγκύου που επιδρούν σε σημαντικό βαθμό στην υγεία του τέκνου της. Και η άσκηση κατά τους εννέα μήνες της κύησης προπονεί γερά παιδιά στο μέλλον. Μελέτη που διεξήχθη από ειδικούς του Πανεπιστημίου Ιατρικής και Βιοεπιστημών στο Κάνσας Σίτι έδειξε ότι γυναίκες που κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έκαναν έστω και ήπια αεροβική άσκηση (όπως το περπάτημα ή το κολύμπι) τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα χάρισαν στα έμβρυα που κυοφορούσαν τα οφέλη της άσκησης εξ αντανακλάσεως- δηλαδή σημαντικά χαμηλότερο καρδιακό παλμό και δυνατό καρδιακό μυ που άντεχε σε περισσότερη φυσική κούραση-, κάτι που δεν συνέβη με τα έμβρυα των εγκύων του... καναπέ.

Διαχείριση συναισθημάτων

Και βέβαια, τα συγκοινωνούντα αυτά δοχεία που δεν είναι άλλα από τη μητέρα και το έμβρυο που θρέφει μέσα της, δεν θα μπορούσαν να μη μοιράζονται και τα ίδια συναισθήματα. Στοιχεία μαρτυρούν ότι η ψυχολογική κατάσταση της εγκύου επηρεάζει σημαντικά την ανάπτυξη του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος του εμβρύου, πιθανότατα επιδρώντας στον τρόπο διαχείρισης των συναισθημάτων που θα έχει όταν έλθει στον κόσμο. Για παράδειγμα, ερευνητές του Πανεπιστημίου Κολούμπια στις ΗΠΑ ανακάλυψαν ότι όταν ζήτησαν από εγκύους να υποβληθούν σε τεστ νοημοσύνης, η στρεσογόνος αυτή διαδικασία επέδρασε στο αγέννητο παιδί τους. Ενόσω οι έγκυοι προσπαθούσαν να περάσουν το τεστ εμφάνισαν ταχύτερο καρδιακό ρυθμό, κάτι που συνέβη και στα έμβρυά τους. Παράλληλα οι έγκυοι που φάνηκε από ψυχολογική αξιολόγηση ότι έπασχαν από κατάθλιψη ή βίωναν έντονο άγχος κυοφορούσαν έμβρυα που επίσης είχαν αυξημένο καρδιακό παλμό, όπως απέδειξαν απεικονιστικές εξετάσεις. Το ότι το στρες... στη μήτρα κρατά για μια ολόκληρη ζωή μαρτυρεί και μελέτη ειδικών του Ιmperial College στο Λονδίνο σύμφωνα με την οποία το άγχος της εγκύου προκαλεί σημαντικές αλλαγές στην ανάπτυξη του εγκεφάλου του εμβρύου, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο προβλημάτων όπως η κατάθλιψη, η διαταραχή διάσπασης της προσοχής και υπερκινητικότητας και τα προβλήματα στη μάθηση.

Πού μένετε;

Σε αυτό το παζλ του σωστού τρόπου ζωής της εγκύου συμπληρώστε και... τη διεύθυνση της οικίας της! Τι εννοούμε; Στοιχεία δείχνουν ότι οι έγκυοι που ζουν σε «πνιγμένες» στην ατμοσφαιρική ρύπανση πόλεις θέτουν σε κίνδυνο σοβαρών προβλημάτων υγείας τα αγέννητα τέκνα τους. Μελέτη ειδικών από το Πανεπιστήμιο του Σινσινάτι καθώς και από το Πανεπιστήμιο Κολούμπια στη Νέα Υόρκη που δημοσιεύθηκε το 2009 στο επιστημονικό περιοδικό «ΡLoS Οne» έδειξε ότι τα παιδιά που γεννιούνται σε περιοχές με αυξημένη ατμοσφαιρική ρύπανση την οποία προκαλούν οχήματα, αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης άσθματος εξαιτίας γενετικών αλλαγών που προκαλούνται στο έμβρυο. Σύμφωνα με τους επιστήμονες «ένοχοι» είναι οι πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες (ΡΑΗs), χημικά που αποτελούν υποπροϊόντα της καύσης ορυκτών καυσίμων. Η έκθεση σε ΡΑΗs έχει επίσης συνδεθεί με καρκίνο. Η συγκεκριμένη μελέτη αποδεικνύει ότι το περιβάλλον μπορεί να επιφέρει επιγενετικές αλλαγές, να παρέμβει δηλαδή στη λειτουργία των γονιδίων που κληρονομούμε αλλάζοντας τη μοίρα μας.

Κινδύνους όμως για τα αγέννητα παιδιά δεν κρύβουν μόνο οι πολύβουες πόλεις αλλά και η ύπαιθρος, όπως δείχνουν δυο αμερικανικές μελέτες οι οποίες επικεντρώνονται στην επίδραση που έχουν στο έμβρυο τα οργανοφωσφορικά φυτοφάρμακα. Οι μελέτες αυτές που διεξήχθησαν από ειδικούς του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ και του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ αντιστοίχως έδειξαν ότι η έκθεση του εμβρύου σε οργανοφωσφορικά φυτοφάρμακα σχετίζεται με υψηλότερα ποσοστά διαταραχής υπερκινητικότητας και διάσπασης της προσοχής στη σχολική ηλικία. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, αυτού του είδους τα φυτοφάρμακα παρεμβαίνουν στη λειτουργία νευροδιαβιβαστών και κυρίως της ακετυλχολίνης η οποία παίζει σημαντικό ρόλο στη συγκέντρωση της προσοχής και στη βραχυπρόθεσμη μνήμη. Με δεδομένο λοιπόν ότι η υγεία μας ξεκινά από τη μήτρα, οι γυναίκες πρέπει να κατανοήσουν ότι η μητρότητα και οι ευθύνες που αυτή συνεπάγεται δεν αρχίζουν την ημέρα της γέννας αλλά εννέα μήνες νωρίτερα...


OΙ ΕΥΘΥΝΕΣ ΒΑΡΥΝΟΥΝ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ

Για να μη ρίχνουμε όλο το βάρος της ευθύνης για τη μελλοντική υγεία του παιδιού αποκλειστικά στις μέλλουσες μαμάδες,ιδού μια πρόσφατη επιστημονική προειδοποίηση που απευθύνεται και στους υποψήφιους πατεράδες.Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλλίας στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας ανέφεραν με δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση «Νature» ότι οι άνδρες που ακολουθούν διατροφή πλούσια σε λιπαρά είναι πιθανό να αφήνουν μια βαριά...κληρονομιά στις κόρες τους που δεν είναι άλλη απότο διαβήτη.Οι επιστήμονες μελέτησαν αρσενικούς αρουραίους,οι μισοί εκ των οποίων ακολουθούσαν διατροφή πλούσια σε λιπαρά ενώ οι υπόλοιποι φυσιολογική διατροφή.Τα πειραματόζωα της πρώτης ομάδας κατέληξαν παχύσαρκα και διαβητικά.Στη συνέχεια όλα τα αρσενικά ζευγάρωσαν με υγιή θηλυκά φυσιολογικού βάρους.Οπως προέκυψε, μετά τη γέννηση,οι θηλυκοί απόγονοι εμφάνισαν σημάδια διαβήτη ως τη 13η εβδομάδα της ζωής τους.Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα στοιχεία αυτά μαρτυρούν ότι δεν παίζει ρόλο τη στιγμή της σύλληψης μόνο το σωματικό βάρος και η κατάσταση της υγείας της μητέρας σε ό,τι αφορά την υγεία του παιδιού που θα φέρει στον κόσμο,όπως πιστευόταν ως σήμερα,αλλά και οι δείκτες υγείας του μέλλοντος πατέρα.


ΕΜΒΡΥΪΚΟ...ΣΧΟΛΕΙΟ

Δεν είναι μόνο η σωματική υγεία που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την προσωρινή αλλά αναπόφευκτη για τον καθένα μας εννιάμηνη «διαμονή» εντός της μήτρας.Και η εκμάθηση της μητρικής γλώσσας ξεκινά από τη μήτρα,γεγονός που πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη τους τόσο οι έγκυοι όσο και ο περίγυρός τους.Μελέτη γάλλων και γερμανών ερευνητών που δημοσιεύθηκε πέρυσι στο επιστημονικό περιοδικό «Current Βiology» έδειξε ότι τα νεογνά κλαίνε ακολουθώντας τον ρυθμό της μητρικής τους γλώσσας- για παράδειγμα πιο μελωδικά αν είναι...Γαλλάκια και πιο κοφτά αν είναι...Γερμανάκια.Οι ερευνητές τονίζουν ότι τα ανθρώπινα έμβρυα μπορούν να απομνημονεύσουν ήχους του εξωτερικού κόσμου από το τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης. Μήνυμα σημαντικό που αποδεικνύει ότι εκτός όλων των άλλων πρέπει να προσέχουμε τι λέμε και πώς το λέμε μπροστά σε μια φουσκωμένη κοιλίτσα!


ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ: ΓΚΕΪ ΓΙΝΕΣΑΙ ΣΤΗ ΜΗΤΡΑ;

Το καλοκαίρι του 1991 ο νευροεπιστήμονας Simon LeVay δημοσίευσε μια μελέτη που έμελλε να τον κάνει διάσημο. Στη μελέτη αυτή αποδείκνυε ότι υπάρχουν δομικές διαφορές στον εγκέφαλο γκέι και στρέιτ ανδρών. Στις δύο δεκαετίες που ακολούθησαν αυτή τη δημοσίευση ο ερευνητής συνέχισε το έργο του που δεν είναι άλλο από το να αποδείξει ότι ομοφυλόφιλος γεννιέσαι, δεν γίνεσαι. Σε ένα νέο βιβλίο του με τίτλο «Gay, straight and the reason why» (σ.σ.: «Ομοφυλόφιλος, ετεροφυλόφιλος και η αιτία για αυτό») ο LeVay παραθέτει όλες τις νέες μελέτες σχετικά με το ζήτημα. Συγκεκριμένα, όπως λέει, ένα κοκτέιλ ορμονών και γονιδίων που επηρεάζουν το φύλο, σε συνδυασμό και με το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνει το έμβρυο, προσδιορίζει τη σεξουαλικότητά του. Και όταν μιλούμε για τις συνθήκες ζωής στη μήτρα εννοούμε παράγοντες όπως το στρες της εγκύου, σύμφωνα με τον ερευνητή. Ο LeVay υποστηρίζει ότι ακόμη και αν ο σεξουαλικός προσανατολισμός δεν «κλειδώνει» κατά τη σύλληψη του εμβρύου, προσδιορίζεται πλήρως στην εμβρυϊκή ζωή και ως τη γέννηση.

Αν και το συγκεκριμένο ζήτημα αποτελεί αντικείμενο συνεχιζόμενης έρευνας (αλλά και διαμάχης) μεταξύ των ειδικών, μάλλον δεν είναι τυχαίο ότι ένας από τους κορυφαίους του συγκεκριμένου πεδίου δείχνει και πάλι την εμβρυϊκή ζωή ως σταυροδρόμι που προσδιορίζει ακόμη και τη σεξουαλική μας ταυτότητα.
thtsoli@tovima.gr
ΘΕΟΔΩΡΑ ΤΣΩΛΗ | Κυριακή 28 Νοεμβρίου 2010







Κυριακή 28 Νοεμβρίου 2010

"Άκου πάντα και μονο, την αληθινή μουσική και μη σταματάς.. όσο μπορείς να την καταλάβεις"..











Μουσική: Ο ρόλος και η σημασία της στην υγεία

Από την εποχή των αρχαίων Ελλήνων μέχρι σήμερα οι φιλόσοφοι, οι ιστορικοί και οι επιστήμονες είχαν επισημάνει το ρόλο και την αποτελεσματικότητα της μουσικής στη θεραπεία πολλών νόσων που επηρεάζουν το σώμα και το ψυχικό κόσμο.

Ήδη ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης είχαν κάνει αναφορές για τη επίδραση που είχε η μουσική για την ίαση των ασθενειών αλλά και για τη βελτίωση της συμπεριφοράς στον άνθρωπο.

Κατά τον πρώτο και δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, η αξία της μουσικής σαν θεραπευτικό μέσο φάνηκε ακόμη περισσότερο όταν πολλοί μουσικοί, επαγγελματίες ή ερασιτέχνες, πήγαιναν στα νοσοκομεία και με τη μουσική τους απάλυναν το σωματικό και ψυχικό πόνο των τραυματισμένων και των βετεράνων.

Η μουσικοθεραπεία μπορεί να είναι πολύ ευεργετική και σε υγιή άτομα. Μπορεί να εφαρμοστεί για τη μείωση του στρες, είτε παίζοντας μουσική είτε ακούγοντας τη, με στόχο τη χαλάρωση ή ακόμη για να συνοδεύει τη σωματική άσκηση.

Με βάση τα ιστορικά δεδομένα και τις εμπειρίες, εγκαταστάθηκε σταδιακά και θεμελιώθηκε η αξία της μουσικοθεραπείας. Σαν αποτέλεσμα από το 1944 στις Ηνωμένες Πολιτείες άρχισαν τα πρώτα προγράμματα εκπαίδευσης μουσικοθεραπευτών.

Οι μουσικοθεραπευτές μαθαίνουν, εκτός από τις βασικές μουσικές δεξιότητες, να εφαρμόζουν διάφορες τεχνικές με βάση τη μουσική, το τραγούδι και το ρυθμό, για να προσφέρουν θεραπευτική ψυχαγωγία και να απαλύνουν το ψυχικό ή σωματικό πόνο σε διάφορες ομάδες ασθενών.

Έρευνες που έγιναν μέχρι σήμερα έδειξαν ότι η μουσικοθεραπεία έχει πολλά ευεργετικά αποτελέσματα στον άνθρωπο:

1. Μπορεί να βελτιώνει την αναπνοή και την αρτηριακή πίεση

2. Σε ασθενείς με χρόνιο πόνο, τους αποσπά την προσοχή, τους επικεντρώνει στη χαρά που τους δίνει η μουσική και τους ανακουφίζει από το πρόβλημα

3. Συμβάλλει στην αυτοπεποίθηση του ασθενούς που είναι μέσα στο νοσοκομείο και του δίνει ένα καλύτερο αίσθημα ελέγχου του εαυτού του

4. Βοηθά τα παιδιά που είναι άρρωστα στο νοσοκομείο ή είναι φοβισμένα και τους επιτρέπει να έχουν μια καλύτερη επικοινωνία με τους γονείς και το περιβάλλον τους

5. Γενικά η μουσικοθεραπεία φαίνεται ότι μειώνει το επίπεδο φόβου, το στρες, την αγωνία και το άγχος

Μέσα στα νοσοκομεία οι μουσικοθεραπευτές μπορούν να εφαρμόζουν τις θεραπευτικές μεθόδους τους σε διάφορες ομάδες ασθενών, σε ενήλικες και παιδιά, προσφέροντας ανακούφιση.

Μέχρι σήμερα δεν έχουν ακόμη διευκρινιστεί με ακρίβεια, οι φυσιολογικοί μηχανισμοί με τους οποίους δρα η μουσική και γιατί επιτυγχάνει τόσα θετικά αποτελέσματα.

Οι έρευνες όμως έδειξαν με βεβαιότητα ότι οι ευεργετικές επιδράσεις της μουσικοθεραπείας είναι πολλές, με αποτελέσματα στις διάφορες πτυχές των προβλημάτων των ασθενών.

Οι ομάδες των ασθενών που μπορούν να επωφεληθούν από τη μουσικοθεραπεία περιλαμβάνουν:

1. Παιδιά, έφηβους, ενήλικες με προβλήματα ψυχικής υγείας

2. Παιδιά με χρόνια νοσήματα, με μαθησιακές δυσκολίες, αναπτυξιακά προβλήματα

3. Ασθενείς με νόσο του Αλτσχάϊμερ

4. Ηλικιωμένους που έχουν διάφορες μορφές μειονεξίας ή γεροντική άνοια

5. Ασθενείς που έχουν υποστεί εγκεφαλικά αγγειακά επεισόδια ή τραυματισμούς του εγκεφάλου

6. Άτομα με ειδικές ανάγκες ή άλλες μορφές σωματικής ή ψυχικής μειονεξίας

7. Άτομα με προβλήματα εθισμού σε εξαρτησιογόνες ουσίες

8. Ασθενείς που πάσχουν από χρόνιο ή οξύ πόνο

9. Γυναίκες κατά τη διάρκεια του τοκετού

Για να επωφεληθεί ένας ασθενής από τη μουσικοθεραπεία δεν χρειάζεται να έχει ιδιαίτερες μουσικές ικανότητες.

Παράλληλα δεν υπάρχει μια ιδιαίτερη μορφή μουσικής η οποία είναι περισσότερο αποτελεσματική από μια άλλη. Όλα τα είδη μουσικής μπορούν να χρησιμοποιηθούν και να είναι αποτελεσματικά στην βελτίωση της ζωής κάποιου ασθενούς.

Οι προτιμήσεις του ασθενούς, οι εξατομικευμένες συνθήκες και ανάγκες θεραπείας θα καθορίσουν το είδος της μουσικής και τις τεχνικές της μουσικοθεραπείας που θα εφαρμόσει στην κάθε περίπτωση ο θεραπευτής.

Συνήθως οι μουσικοθεραπευτές αξιολογούν τη συναισθηματική και σωματική κατάσταση του ασθενούς όπως επίσης και το επίπεδο επικοινωνίας που έχει.

Ανάλογα με την περίπτωση είτε εξατομικευμένα είτε μέσα στα πλαίσια μιας ομάδας ασθενών, οργανώνουν συναντήσεις με στόχο το τραγούδι, τη μουσική, την απαγγελία, το διάβασμα και την ανάλυση των στίχων.
Τραγουδούν μαζί, επαναλαμβάνουν τα επιτυχημένα ρεφρέν από δημοφιλή τραγούδια, αυτοσχεδιάζουν, παίζουν μαζί απλά όργανα που είναι μέσα στις ικανότητες των περισσοτέρων.

Η μουσικοθεραπεία μπορεί να προσφερθεί μεταξύ άλλων, μέσα σε νοσοκομεία, σε γηροκομεία, σε ιδρύματα για άτομα με ειδικές ανάγκες, εξατομικευμένα στο σπίτι του ασθενούς, μέσα στα πλαίσια προγραμμάτων εναντίον των ναρκωτικών και του αλκοολισμού, σε κέντρα ημερήσιας φροντίδας, σε ψυχιατρικές κλινικές.

Αναμφίβολα η μουσικοθεραπεία απαλύνει τον πόνο των ασθενών, βελτιώνει την ποιότητα ζωής τους και αυξάνει την αυτοπεποίθηση τους.

Οι επιδράσεις της, είναι καρποφόρες σε διάφορα επίπεδα ανάλογα με την κατάσταση του ασθενούς. Η εφαρμογή της πάνω σε συστηματική βάση είτε μέσα στα νοσοκομεία είτε κάτω από άλλες συνθήκες στις οποίες μπορεί να βρίσκεται ένας ασθενής, βελτιώνει τη σωματική και ψυχική του υγεία.

Βιβλιογραφία:
1. American Music Therapy Association
2. Canadian Association for Music Therapy



Είναι γνωστό ότι η καρδιά του σύγχρονου ανθρώπου επιβαρύνεται καθημερινά από το άγχος, τη μόλυνση του περιβάλλοντος και έναν αριθμό άλλων παραγόντων που έχουν σχέση με την ποιότητα ζωής. Μέσα σε όλα αυτά όμως υπάρχει και ένας «σύμμαχος» της καρδιάς μας που μπορεί να συμβάλλει στην βελτίωση της υγείας μας. Κι ο σύμμαχος αυτός δεν είναι άλλος από τη μουσική!

Το ότι η μουσική επιδρά άμεσα στον ψυχισμό μας και συνεπώς στην υγεία μας είναι «κοινό μυστικό» εδώ και καιρό. Τώρα όμως κάποια πειράματα μελέτησαν ειδικότερα την επίδραση διαφόρων ειδών μουσικής πάνω στην ανθρώπινη καρδιά και τα αποτελέσματα αποδείχθηκαν ενθαρρυντικά για τους... μουσικόφιλους, καθώς κάποια είδη μουσικής φαίνεται ότι βοηθάνε στην καλή λειτουργία της καρδιάς και γενικότερα του κυκλοφοριακού συστήματος.

Τα πειράματα διεξήχθησαν σε 24 νέους, άντρες και γυναίκες. Από αυτούς οι μισοί ασχολούνταν με τη μουσική τουλάχιστον για 7 χρόνια παίζοντας κάποιο μουσικό όργανο, ενώ οι άλλοι μισοί ασχολούνταν με τη μουσική απλά ως... ακροατές. Όλοι αυτοί κλήθηκαν να ακούσουν διάφορα είδη μουσικής σε τυχαία σειρά, ενώ παράλληλα καταγράφονταν με κατάλληλο εξοπλισμό η καρδιακή και αναπνευστική τους λειτουργία.

Τα ακούσματα ήταν πολλά και διάφορα: ινδική κλασσική μουσική ("raga"), απαλή κλασική (όπως η 9η συμφωνία του Μπετόβεν), ραπ ("Red Hot Chilli Peppers"), πιο έντονη κλασική (πχ Βιβάλντι), «τέκνο» αλλά και Anton Webern (αργή «δωδεκαφωνική» μουσική).

Τα αποτελέσματα ήταν θαυμαστά και έδειξαν ότι ο τρόπος επηρεασμού της καρδιοαναπνευστικής λειτουργίας δεν εξαρτιόταν από το είδος της μουσικής αλλά από τον ΡΥΘΜΟ! Γρήγοροι και πιο σύνθετοι ρυθμοί επιτάχυναν τον καρδιακό ρυθμό και την αναπνοή (άσχετα από το είδος μουσικής όπως είπαμε!) ενώ αργοί και «στοχαστικοί» ρυθμοί χαλάρωναν και επιβράδυναν την καρδιο-αναπνευστική λειτουργία. Ειδικά η ινδική μουσική "raga" ήταν αυτή με την οποίοι επιτυγχάνονταν η μεγαλύτερη επιβράδυνση !

Επιπλέον, οι επιδράσεις ήταν πιο άμεσες και ισχυρές στους εκπαιδευμένους μουσικούς, μάλλον εξαιτίας της ικανότητας συγχρονισμού της αναπνοής τους με τα μουσικά κομμάτια.

Όλα αυτά δείχνουν ενθαρρυντικά για τη χρήση της μουσικής σαν βοηθητικό μέσο σε καρδιακές ασθένειες αλλά και προσδίδουν μεγαλύτερη εγκυρότητα στη μουσικοθεραπεία σαν εναλλακτική μέθοδο ιατρικής.

Γίνεται λόγος ακόμα και για χρήση της μουσικής με σκοπό τη βελτίωση αθλητικών επιδόσεων. Εξάλλου δεν είναι η πρώτη φορά που αποδεικνύεται ότι η μουσική, σαν ένα είδος δόνησης, επιδρά τόσο στην ενεργητικότητα, την υγεία και την ανάπτυξη ανθρώπων, ζώων αλλά και των φυτών !

Μετάφραση www.esoterica.gr



Μέθοδος Τοματίς: Κάν’ το όπως η Κάλλας!

Μαρία Κάλλας, Ζεράρ Ντεπαρντιέ, Στινγκ, Ζυλιέτ Μπινός, Ρόμι Σνάιντερ, Μπενιαμίνο Τζίλι... Τι κοινό έχουν όλοι αυτοί; Ακολούθησαν το πρόγραμμα ηχοθεραπείας του Άλφρεντ Τοματίς για να βελτιώσουν τη φωνή τους! «Τραγουδάμε με το αυτί μας, αφού η φωνή περιέχει μόνο τις αρμονικές που αυτό ακούει», υποστήριζε ο Άλφρεντ Τοματίς, που γεννήθηκε το 1920 στη Νίκαια της Γαλλίας και σπούδασε Iατρική στο Παρίσι. Ειδικεύτηκε στην Ωτορινολαρυγγολογία και στη Φωνιατρική και ανέπτυξε τη μέθοδο Ακουστικο-Ψυχο-Φωνολο­γίας, γνωστή ως «μέθοδο Tοματίς», η οποία αποτελεί μια διαγνωστική και θεραπευτική μέθοδο που βελτιώ­νει την ικανότητά μας να ακούμε και να επικοινωνούμε.

Το αυτί και η φωνή

Ο Τοματίς, έπειτα από πολυετή έρευνα, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το αυτί, σε συνεργασία με το κεντρικό νευρικό σύστημα, ελέγχει την παραγωγή της φωνής. Μάλιστα, το 1953, παρουσίασε την έρευνά του στη Γαλλική Ακαδημία Επιστημών, στην οποία και καθιερώθηκε ο νόμος με την ονομασία «Φαινόμενο Τοματίς». Σύμφωνα με το νόμο αυτόν, «η φωνή περιέχει μόνο τις αρμονικές και τις συχνότητες που ακούει το αυτί» ή, με άλλα λόγια, η φωνή περιέχει τους ήχους που μπορεί να ακούσει το αυτί. Έτσι, όσο βελτιώνεται η ακοή μας, τόσο βελτιώνεται και η φωνή μας.

O Tοματίς απέδειξε τη σημαντική επίδραση που έχει στην ψυχική μας ισορροπία, αλλά και στη σωματική μας υγεία, το να ακούμε συνειδητά τους ήχους και να κατανοούμε το περιεχόμενό τους.

Ενεργητική ακρόαση

Το ότι ακούμε καλά, ότι δηλαδή το αυτί μας ως όργανο ακοής λειτουργεί σωστά, δεν σημαίνει ούτε ότι είμαστε καλοί ακροατές ούτε ότι αντιλαμβανόμαστε σωστά τα «μηνύματα» που δεχόμαστε από το περιβάλλον μας. Σύμφωνα με τον Τοματίς, βασική λειτουργία του αυτιού δεν είναι η παθητική ακοή, αλλά η ενεργητική ακρόαση. Με άλλα λόγια, το αυτί μας πρέπει να μπορεί να επιλέγει, να επεξεργάζεται και να οργανώνει ιεραρχικά τους ήχους (ηχητικά κύματα) που φτάνουν σε αυτό. Όταν οι διαδικασίες αυτές δεν γίνονται σωστά, τότε ξεκινάνε προβλήματα, όπως η δυσκολία στην επικοινωνία.

Πώς εφαρμόζεται η μέθοδος

Το τεστ ψυχοακουστικής διερεύνησης, το οποίο μετρά την ικανότητα του αυτιού να ακροάται και βρίσκει τις ενδεχόμενες δυσλειτουργίες του, είναι η πρώτη εξέταση σε ένα κέντρο Ακουστικο-Ψυχο-Φωνολογίας. Με βάση το τεστ αυτό και ένα πλήρες ιατρικό ιστορικό, ο ειδικός αποφασίζει πώς θα διαμορφωθεί η θεραπεία, η οποία εστιάζει στην εξάσκηση του αυτιού με τη βοήθεια μιας συσκευής που ονομάζεται «ηλεκτρονικό αυτί» και λειτουργεί σαν ένα ιδανικό ανθρώπινο αυτί. Μέσα από ακουστικοφωνητικές ασκήσεις, όπου χρησιμοποιούνται ειδικά επεξεργασμένες μαγνητοταινίες με μουσική του Μότσαρτ και άλλων μουσικών, με ήχους της φύσης, με κείμενο, ο ειδικός προσπαθεί να πετύχει την επανεκπαίδευση του αυτιού μας.

Επικοινωνούμε… ακούγοντας

Το αυτί αποτελεί «προϋπόθεση» για τη σωστή βιολογική, νοητική και ψυχολογική ανάπτυξή μας, καθώς συντονίζει τις κινήσεις του σώματός μας, ελέγχει την ισορροπία, το μυϊκό τόνο, είναι απαραίτητο για να χρησιμοποιήσουμε το λόγο και επηρεάζει τη φώνηση, άρα και την επικοινωνία με τους γύρω μας. Η μέθοδος Τοματίς ασχολείται με τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στο αυτί και τη φωνή, άρα ανάμεσα στην ακρόαση και την επικοινωνία. Μας μαθαίνει επομένως πώς να επικοινωνούμε πιο αποτελεσματικά με το περιβάλλον μας. Πρόκειται για μια παρέμβαση νευρολογική, γι’ αυτό μιλάμε για ηχοθεραπεία και όχι για μουσικοθεραπεία.

Τα οφέλη της αγωγής

Μαθησιακές δυσκολίες Η μέθοδος Τοματίς, σε συνδυασμό με το κατάλληλο παιδαγωγικό υλικό, μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της δυσλεξίας, της υπερκινητικότητας, της δυσκολίας στην κατανόηση μαθηματικών ή αφηρημένων εννοιών, καθώς και της προφορικής και γραπτής έκφρασης.
Παθολογία φώνησης και λόγου Το πρόγραμμα μπορεί να εφαρμοστεί σε όσους παρουσιάζουν προβλήματα όπως τραυλισμό, δυσαρθρίες, δυσλαλίες, πολύ δυνατή ή πολύ χαμηλή ομιλία, με την προϋ­­πόθεση ότι δεν υπάρχει κάτι το παθολογικό στο λάρυγγα ή το αυτί.
Ψυχολογικά προβλήματα Το θεραπευτικό πρόγραμμα απευθύνεται επίσης σε νέους και ενηλίκους που υποφέρουν από άγχος, φοβίες, έλλειψη εμπιστοσύνης στον εαυτό τους, έλλειψη ενεργητικότητας και αδιαφορία για το τι συμβαίνει γύρω τους.
ηλικιωμένοι Με το πέρασμα των χρόνων, η ακουστική μας ικανότητα μειώνεται. Αν και η απώλεια ακοής δεν αποκαθίσταται, με τη μέθοδο Τοματίς μπορεί να βελτιωθεί η ανταπόκριση στο ακουστικό ­φάσμα που διατηρείται. Επιπλέον, περιορίζονται η ­μυϊ­κή αδυναμία και η αστάθεια.
έμβρυα Μέσα από τη διοχέτευση ειδικών ηχητικών ερεθισμάτων στο ενδομήτριο περιβάλλον, ενεργοποιείται το αυτί του εμβρύου, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα την καλύτερη ψυχοκινητική ανάπτυξη του παιδιού.
τραγουδιστές, ηθοποιοι, μουσικοι Το πρόγραμμα ενδείκνυται για μουσικούς, τραγουδιστές, ηθοποιούς, παρουσιαστές, δικηγόρους και γενικά όσους επιθυμούν να βελτιώ­σουν τη μουσικότητα και το ­ηχόχρωμα της φωνής τους ή να αποκτήσουν καλή άρθρωση.
εκμάθηση ξένων γλωσσών Κάθε γλώσσα έχει τις δικές της χαρακτηριστικές συχνότητες. Έτσι, για να μπορεί κάποιος να τη μιλήσει σωστά, πρέπει πρώτα να την έχει ακούσει σωστά.
Για όλους! Η μέθοδος Τοματίς μπορεί να βοηθήσει όποιον δυσκολεύε­ται να συγκεντρωθεί, υποφέρει από προβλήματα μνήμης, αυτοεκτίμησης ή αντιμετωπίζει προβλήματα οργάνωσης και παραγωγικότητας. H ηχοθεραπεία μπορεί να λειτουργήσει και ως συμπληρωματική θεραπεία, βοηθώντας στην αντιμετώπιση πιο σοβαρών περιστατικών (εγκεφαλικό επεισόδιο, κρανιοεγκεφαλική κάκωση).

Το ξέρατε;

• Όταν μιλάμε, ακούμε τον εαυτό μας μέσα από τα αυτιά μας και μέσα από τις δονήσεις των οστών μας, γι’ αυτό και όταν ακούμε τη φωνή μας ηχογραφημένη δεν την αναγνωρίζουμε, καθώς η αγωγιμότητα των οστών δεν αναπαράγεται.

• Για να διαβάσουμε σωστά, βασική προϋπόθεση είναι τα μάτια και τα αυτιά να εργάζονται ταυτόχρονα και, όταν τα μάτια διαβάζουν ένα γράμμα, τα αυτιά να αναγνωρίζουν τον αντίστοιχο ήχο. Όταν μάτια και αυτιά δεν συγχρονίζονται, τότε ο ήχος δεν αντιστοιχεί στο σωστό γράμμα και από το κείμενο δεν βγαίνει το νόημα που πρέπει.
της Μαρίας Παπαδοδημητράκη



Συμβουλές για μαμάδες

Κρατήστε κοντά σας το νεογέννητό σας όσο περισσότερο μπορείτε και οπωσδήποτε μέχρι και τον πέμπτο μήνα. Ωσπου να περάσει το βρέφος από την οστέινη στην αέρινη ακοή, βρίσκεται σε μια «επικίνδυνη σιωπή». Τότε χρειάζεται τη σιγουριά και την ασφάλεια της σωματικής επαφής. Υπάρχουν ερευνητές που ισχυρίζονται ότι τα βρέφη που βρίσκονται σε σταθμούς, πριν από τα τρεισήμισι χρόνια τους, χάνουν τη βασική εμπιστοσύνη στον εαυτό τους. Οι περισσότερες μητέρες δεν συνειδητοποιούν πόσο η φωνή και το εννοιολογικό περιεχόμενο του λόγου τους «εκνευρίζουν» τα παιδιά τους. Ηχογραφήστε τη φωνή σας, ίσως σας βοηθήσει να συνειδητοποιήσετε γιατί συχνά δεν σας ακούνε καν…





ΤΟ ΟΥΡΑΝΙΟ ΤΟΞΟ

Έφυγα τόσο ξαφνικά και δεν βρήκα
το χρόνο να χαιρετήσω μια στιγμούλα,
που γίνεται πιό μικρή αν ένα φως
την καρδιά σου διαπερνά.
*****
Το ουράνιο τόξο είναι το μήνυμα της αγάπης μου
ίσως κάποια μέρα να μπορέσει να σ'αγγίξει
και με το χρώμα του να μπορέσει να σβήσει
το πιό ταπεινό και ερημικό σκοτάδι.
****
Μοιάζω πιά σαν το ήλιοβασίλεμα
και μιλώ σαν τα φύλλα του Απρίλη
θα ζώ μέσα σε κάθε ειλικρινή φωνή,
με τα πουλιά ζει πιά το τραγούδι μου
και τα πιό όμορφα κι αληθινά μου λόγια
με τη σιωπή θα φέρνουν την ουσία τους.
***
Πόσα πράγματα δεν είχα καταλάβει
που έμοιαζαν σαν άστρα που πέφτουν
και πρέπει τώρα να σου ομολογήσω
ότι είναι για μένα μια απέραντη ευχαρίστηση
να κουβαλώ μαζί μου
αυτές τις βαρειές μου βαλίτζες.
***
Μου λείπεις αλήθεια τόσο..φίλε αγαπημένε
κι είχαμε τόσα πολλά να πούμε ακόμα
άκου πάντα και μόνο, την αληθινή μουσική
και ψάξε πάντα... όσο μπορείς να την καταλάβεις.
***
Σαν το λυκόφως μοιάζω πιά
και μιλώ σαν τα φύλλα του Απρίλη
θα ζώ μέσα σε κάθε ειλικρινή φωνή,
με τα πουλιά ζει πιά το τραγούδι μου
και τα πιό όμορφα και αληθινά μου λόγια
με τη σιωπή θα φέρνουν την ουσία τους.
***
Μου λείπεις αλήθεια τόσο.. φίλε αγαπημένε
κι είχαμε τόσα πολλά να πούμε ακόμα
άκου πάντα και μόνο την αληθινή μουσική
και ψάξε πάντα... όσο μπορείς να τη καταλάβεις.
Άκου πάντα και μονο, την αληθινή μουσική
και μη σταματάς.. όσο μπορείς να την καταλάβεις
Στίχοι: Mogol
Τραγουδά: Adriano Celentano
Trad. Lunapiena






Παρασκευή 26 Νοεμβρίου 2010

Δεκάδες χιλιάδες παιδιά πεθαίνουν από τον καπνό των γονιών τους..





Η ΜΑΓΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΗ ΤΗΣ ΔΙΑΙΤΑΣ

Πολλή πρωτεΐνη, λίγοι υδατάνθρακες
Οσοι ακολουθούν αυτή τη διατροφή νιώθουν χορτάτοι έχοντας καταναλώσει λιγότερες θερμίδες σε σχέση με άλλα διατροφικά σχήματα

ΛΟΝΔΙΝΟ Η μεγαλύτερη μελέτη που έχει διεξαχθεί ως σήμερα σχετικά με την αποτελεσματικότητα των διαφορετικών σχημάτων δίαιτας δικαιώνει εκείνο που βασίζεται στην κατανάλωση πολλής πρωτεΐνης και στη χαμηλή πρόσληψη επεξεργασμένων υδατανθράκων. Ωστόσο όσοι ακολουθούν δίαιτα θα πρέπει επίσης να φροντίζουν να συνδυάζουν την πρωτεΐνη με δημητριακά ολικής αλέσεως, καθώς και με φρούτα και λαχανικά, όπως αναφέρουν ερευνητές του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης με δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση «Νew Εngland Journal of Μedicine».

Οι «θιασώτες» της προσέγγισης αυτού του τύπου μπορούν απλώς να τρώνε ώσπου να νιώσουν κορεσμό, χωρίς να έχουν τον φόβο της αύξησης βάρους, σύμφωνα με τη μελέτη, η οποία βασίστηκε σε παρακολούθηση 938 ατόμων. Αρχικώς οι εθελοντές ακολούθησαν αυστηρή δίαιτα 800 θερμίδων επί δύο μήνες. Στη συνέχεια χωρίστηκαν σε πέντε ομάδες, καθεμία εκ των οποίων ακολούθησε διαφορετικό διατροφικό σχήμα με στόχο τη διατήρηση του βάρους. Το κοινό και των πέντε προσεγγίσεων ήταν ότι ήταν «φτωχές» σε λιπαρά.

Οπως φάνηκε, μόνο τα άτομα που ακολουθούσαν διατροφή με πολλές πρωτεΐνες και χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη δεν έλαβαν βάρος μέσα στο επόμενο εξάμηνο. Κατά μέσο όρο οι εθελοντές που ακολουθούσαν άλλα διατροφικά σχήματα έλαβαν μισό κιλό, ενώ εκείνοι που κατανάλωναν λίγες πρωτεΐνες και πολλούς υδατάνθρακες «φορτώθηκαν» με περίπου δύο κιλά.

Ο καθηγητής Αρνε Αστρουπ, ο οποίος ήταν ο επικεφαλής της πανευρωπαϊκής μελέτης με τον τίτλο «Diogenes», εξήγησε για ποιον λόγο η πλούσια σε πρωτεΐνη και φτωχή σε υδατάνθρακες διατροφή ήταν η πιο αποτελεσματική στη διατήρηση του βάρους. «Είναι θέμα κορεσμού. Οι πλούσιες σε πρωτεΐνη τροφές, όπως το κρέας, τα ψάρια, τα πουλερικά, τα αβγά, τα γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά, τα φασόλια και οι ξηροί καρποί, φάνηκε ότι οδηγούν σε μεγαλύτερη έκλυση ορμονών που συνδέονται με τον κορεσμό σε σύγκριση με τους άλλους τύπους διατροφής». Ο καθηγητής προσέθεσε πως «όταν κάποιος ακολουθεί δίαιτα που βασίζεται στην πρωτεΐνη σταματά να τρώει, ενώ έχει καταναλώσει λιγότερες θερμίδες σε σχέση με τα άλλα διατροφικά σχήματα».

Πρέπει να σημειωθεί ότι στην πρόσληψη πολλής πρωτεΐνης βασίζεται και η δίαιτα Ατκινς, η οποία είχε γίνει για μια περίοδο άκρως δημοφιλής μεταξύ διασήμων και όχι μόνο. Ωστόσο σύμφωνα με τον καθηγητή Αστρουπ το διατροφικό σχήμα που φάνηκε από τη μελέτη να είναι το καλύτερο για ένα υγιές βάρος απέχει πολύ από τη δίαιτα Ατκινς. Και αυτό διότι στην Ατκινς το 50% των ημερήσιων θερμίδων προέρχεται από πρωτεΐνη και μόλις το 10% από υδατάνθρακες, ενώ στον τύπο διατροφής που προτείνουν οι δανοί ερευνητές το 23% των ημερήσιων θερμίδων προέρχεται από πρωτεΐνη και το 45% από υδατάνθρακες (κυρίως μη κατεργασμένους).

Παρασκευή 26 Νοεμβρίου 2010


Ελιξίριο μακροζωίας τα πορτοκαλί και «σκούρα» λαχανικά

ΛΟΝΔΙΝΟ. Ερευνητές στις ΗΠΑ διαπίστωσαν ότι η κατανάλωση των λαχανικών πορτοκαλί και σκουροπράσινου χρώματος ενισχύει σημαντικά την υγεία του ανθρώπου. Επιστήμονες του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών των ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι όσοι τρώνε πολλά καρότα, γλυκοπατάτες, κολοκύθες, μπρόκολο και πράσινα φασόλια αρρωσταίνουν λιγότερο και έχουν ελπίδες για πιο μακρά ζωή.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα συγκεκριμένα λαχανικά είναι πλούσια στην αντιοξειδωτική ουσία άλφα-καροτένιο, η οποία βοηθά στη βελτίωση της υγείας αντισταθμίζοντας τις βλάβες που προκαλούνται όσο περνά ο χρόνος στο DΝΑ από τις ελεύθερες ρίζες που κυκλοφορούν μέσα στον οργανισμό.
Πέμπτη 25 Νοεμβρίου 2010




Μία ασπιρίνη την ημέρα για όλους από τα 45 και πάνω

Η καθημερινή μικρή δόση προστατεύει από καρδιοπάθειες και καρκίνο, σύμφωνα με βρετανούς ειδικούς

ΛΟΝΔΙΝΟ Oλα τα άτομα άνω των 45 ετών θα έπρεπε να λαμβάνουν μια μικρή δόση ασπιρίνης σε καθημερινή βάση προκειμένου να προστατευθούν από τις καρδιοπάθειες και τον καρκίνο, σύμφωνα με νέα σύσταση επιτροπής βρετανών ειδικών.

Οι επιστήμονες ανέφεραν σε συνάντησή τους στη Βασιλική Εταιρεία Ιατρικής ότι ολοένα και περισσότερα στοιχεία δείχνουν πως τα οφέλη από τη λήψη ασπιρίνης είναι πολύ περισσότερα από τους πιθανούς κινδύνους για τους μεσήλικους.

Η σύσταση αυτή έρχεται έναν μήνα μετά τη δημοσίευση μελέτης ειδικών του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης στην ιατρική επιθεώρηση «Τhe Lancet» σύμφωνα με την οποία η λήψη 75 mg ασπιρίνης σε καθημερινή βάση επί πέντε έτη μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου του εντέρου κατά 25% και τους θανάτους εξαιτίας της νόσου κατά ένα τρίτο. Προηγούμενες μελέτες έχουν επίσης δείξει ότι η λήψη μικρής δόσης ασπιρίνης καθημερινά μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρδιοπάθειας και πιθανώς και άλλων μορφών καρκίνου, όπως του μαστού και του οισοφάγου.

Τα μέλη της επιτροπής τόνισαν ότι όλα αυτά τα πρόσφατα ερευνητικά στοιχεία έχουν τεράστια σημασία για τη δημόσια υγεία. Ο καθηγητής Πίτερ Ρόθγουελ, ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης σχετικά με την επίδραση της ασπιρίνης στον καρκίνο του εντέρου και συμμετείχε στο πάνελ των ειδικών, ανέφερε ότι και ο ίδιος λαμβάνει πλέον μετά τα αποτελέσματα το φάρμακο σε καθημερινή βάση. «Υποπτεύομαι ότι σε πέντε ως δέκα χρόνια από σήμερα θα συνταγογραφούμε ασπιρίνη στους μεσηλίκους για προστασία από πλήθος προβλημάτων και όχι μόνο των αγγειακών». Πάντως ο καθηγητής τόνισε ότι ως τότε ο καθένας θα πρέπει να αποφασίσει μόνος του αν τα οφέλη από τη λήψη ασπιρίνης είναι μεγαλύτερα από τους όποιους κινδύνους αφού το συγκεκριμένο φάρμακο συνδέεται με πρόκληση γαστρορραγίας.

Πέμπτη 25 Νοεμβρίου 2010



Παθητικό κάπνισμα Εξακόσιες χιλιάδες θάνατοι ετησίως

Δεκάδες χιλιάδες παιδιά πεθαίνουν από τον καπνό των γονιών τους

Το 1% των θανάτων που καταγράφονται κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο οφείλεται στο παθητικό κάπνισμα, εκτιμά μελέτη που δημοσιεύεται σήμερα στην κορυφαία ιατρική επιθεώρηση The Lancet. Από τους 600.000 ανθρώπους που πεθαίνουν κάθε χρόνο από τον καπνό των άλλων, οι 165.000 είναι νήπια.

Εάν στους αριθμούς αυτούς προστεθούν οι θάνατοι 5,1 εκατομμυρίων ενεργών καπνιστών, το σύνολο φτάνει στους 5,7 εκατ. θανάτους το χρόνο.

Τα στοιχεία αφορούν το έτος 2004 και καλύπτουν 192 χώρες.

Η μελέτη, η πρώτη που εκτιμά τις απώλειες ζωών από το παθητικό κάπνισμα σε παγκόσμιο επίπεδο, πραγματοποιήθηκε από το διάσημο Ινστιτούτου Καρολίνσκα της Στοκχόλμης και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι το 2004 εκτέθηκαν σε παθητικό κάπνισμα το 40% των παιδιών, το 33% των ενήλικων ανδρών και το 35% των γυναικών. Η έκθεση στον καπνό προκάλεσε 379.000 θανάτους από καρδιακά προβλήματα, 202.000 θανάτους από άσθμα και άλλα αναπνευστικά προβλήματα και 21.400 από καρκίνο των πνευμόνων.

Από τα 165.000 παιδιά κάτω των 5 ετών που χάνουν τη ζωή τους -συνήθως από τον καπνό των γονιών τους- τα δύο τρίτα προέρχονται από την Αφρική και τη νότια Ασία.

Παρασκευή 26 Νοεμβρίου 2010




Η κάνναβη «αδυνατίζει» το ανοσοποιητικό

ΛΟΝΔΙΝΟ. Αμερικανοί ερευνητές εκτός όλων των άλλων επιβλαβών δράσεων της κάνναβης διαπίστωσαν ότι προκαλεί ζημιές στο ανοσοποιητικό σύστημα αφήνοντας τον ανθρώπινο οργανισμό εκτεθειμένο σε ασθένειες. Ειδικοί του Πανεπιστημίου της Νότιας Καρολίνας μελέτησαν τις χημικές ουσίες της κάνναβης και ειδικότερα τη δράση της τετραϋδροκανναβινόλης (ΤΗC), το κύριο ψυχοδραστικό συστατικό της.

Οπως διαπίστωσαν η ΤΗC αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα αφήνοντας έτσι ανοικτό το πεδίο για την πρόκληση πολλών και σοβαρών ασθενειών. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η επιβλαβής δράση της κάνναβης στο ανοσοποιητικό σύστημα αυξάνει τις πιθανότητες να προσβληθεί κάποιος από βακτηριακές λοιμώξεις, από ασθένειες όπως η πνευμονία, αλλά και από πολλές μορφές καρκίνου.

Μέχρι σήμερα οι επιστήμονες είχαν επικεντρώσει την προσοχή τους στη μελέτη και παρακολούθη- ση των πνευματικών και ψυχικών προβλημάτων που προκαλεί η κάνναβη και δεν υπήρχε σημαντικό ερευνητικό έργο για τις πιθανές επιπτώσεις της στο ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου. Η ανακάλυψη είναι σημαντική όχι μόνο για εκείνους που κάνουν χρήση για κοινωνικούς λόγους, αλλά και για όσους χρησιμοποιούν σκευάσματα κάνναβης για ιατρικούς λόγους, αφού θα πρέπει τώρα να δουν οι γιατροί αν και σε ποιες περιπτώσεις θα πρέπει να συνεχίζεται η χορήγησή της σε ασθενείς.

Παρασκευή 26 Νοεμβρίου 2010
www.tovima.gr











Σάββατο 20 Νοεμβρίου 2010

"Όνειρα κι όνειρα ήρθανε Στα γενέθλια των γιασεμιών Νύχτες και νύχτες στις λευκές ...Αϋπνίες των κύκνων"



Τα παιδιά που οι άλλοι τους κάνουν τη ζωή δύσκολη φέρονται λες και είναι αόρατα για να ελαττώσουν τις πιθανότητες να γίνει η ζωή τους δύσκολη. Οι βραδύγλωσσοι επίσης φέρονται λες και είναι αόρατοι για να ελαττώσουν τις πιθανότητες να αναγκαστούν να πουν κάτι που δε μπορούν. Τα παιδιά που οι γονείς τους τσακώνονται φέρονται λες και είναι αόρατα μην τυχόν και προξενήσουν καμιά καινούρια αψιμαχία. Τζέισον Τέυλορ-Το Τριπλά Αόρατο Παιδί. Τώρα τελευταία ούτε κι εγώ δεν τον βλέπω και πολύ τον αληθινό Τζέισον Τέυλορ, παρά μόνο όταν γράφει κανένα ποίημα ή καμιά φορά στον καθρέφτη ή ακριβώς πριν απ’ τον ύπνο.





Τα μυστικά σε επηρεάζουν πολύ περισσότερο από όσο νομίζεις. Λες ψέματα για να τα διατηρήσεις κρυφά. Οδηγείς την κουβέντα αλλού. Ανησυχείς πως κάποιος θα το ανακαλύψει και θα το κάνει βούκινο. Νομίζεις πως εσύ ελέγχεις το μυστικό- αλλά μήπως το μυστικό χρησιμοποιεί εσένα;





«Η πρόοδος δεν σημειώνεται με το να προσπαθείς να σκοτώσεις τη διαταραχή. Όσο προσπαθείς να την εξαλείψεις, τόσο θα επανέρχεται δριμύτερη. Όχι, το ζήτημα είναι να την κατανοήσεις, να φτάσεις σ’ ένα λειτουργικό συμβιβασμό μαζί της, να τη σέβεσαι, να μην τη φοβάσαι»





-Τι είναι ομορφιά;
-Ομορφιά είναι…
Απολάμβανε το κόλλημά μου. Ήθελα να τη εντυπωσιάσω με έναν έξυπνο ορισμό, αλλά συνέχεια έπεφτα πάνω στο ομορφιά είναι κάτι που είναι όμορφο.
(…)
-Είναι δύσκολο, παραδέχτηκα.
-Δύσκολο; Αδύνατο! Η ομορφιά έχει ανοσία στους ορισμούς. Όταν η ομορφιά είναι εδώ, απλώς το ξέρεις. Ο καλλιτέχνης ξέρει πως δεν ξέρει τι είναι ομορφιά κλπ. κλπ.







Ο μαύρος κύκνος
Ντέιβιντ Μίτσελ


«Στο γραφείο μου δε θα πατάς. Αυτός είναι ο κανόνας του μπαμπά. Μόνο που το τηλέφωνο είχε χτυπήσει ήδη είκοσι πέντε φορές».

Από τις πρώτες αυτές γραμμές του μυθιστορήματος μπαίνεις στο πνεύμα του βιβλίου: ένα «παιδί» αφηγείται , ένας πατέρας βάζει απαγορεύσεις, κι αμέσως στήνεται ένα δίλημμα. Το σκηνικό είναι έτοιμο, η ψυχική σύγκρουση έχει περι-γραφεί, ο δεκατριάχρονος Τζέισον πρέπει να «επιλέξει»: υπακοή στον πατέρα ή στη λογική;

Αφηγητής είναι ο ίδιος ο Τζέισον και το μυθιστόρημα απλώνεται σαν σε ομόκεντρους κύκλους: το επεισόδιο στο οποίο εξελίσσεται το επίμονο τηλέφωνο που χτυπά στο απαγορευμένο δωμάτιο, είναι χαρακτηριστικό ώστε να καταλάβουμε εμείς οι αναγνώστες την οικογενειακή ατμόσφαιρα: ο γιος «τολμά»να παραβιάσει τα άδυτα· έχουμε μια μάλλον διαταραγμένη σχέση μπαμπά- μαμάς, ένα σχετικά αυταρχικό κι εγωκεντρικό πατέρα· η αδελφή Τζούλιαν στον «ροκ» κόσμο της αλλά με διακριτικό τρόπο στηρίζει τον Τζέισον (η αδελφή μου δεν είναι συνέχεια εντελώς απαίσια), και στο επίκεντρο ο ήρωάς μας που είναι φιλοπερίεργος, παρατηρητικός και …βραδύγλωσσος! (ίσως δεν είναι τυχαίο). Τα επίμονα τηλεφωνήματα, άλλωστε, υπαινίσσονται κάποια «κρυφή ζωή» του πατέρα, κι αυτό καθοριστικό των μεταξύ τους σχέσεων.
Σ’ αυτό το ύφος, λοιπόν, με χιούμορ αλλά και διεισδυτικότητα, ξετυλίγει ο Τζέισον, με γραμμική (χρονολογική) σειρά τη ζωή του. Ανάλογου ενδιαφέροντος είναι και τα υπόλοιπα περιστατικά που αφηγείται· από το σχολείο, από τη γειτονιά, χωρίς όμως ποτέ να περιέχουν το βάρος μιας ψυχαναλυτικής ερμηνείας (που θα’ ταν αναληθοφανές για παιδί 13 χρόνων), ενώ σιγά σιγά ωριμάζει και «μεστώνει» ως προσωπικότητα. Ίσως κάποιος αναγνώστης να έχει την ένσταση ότι δε μπορεί ένας δεκατριάχρονος να «σκέφτεται» τόσο βαθιά (αν και δεν είναι το βιβλίο βεβαρημένο με «βαθυστόχαστες» αναλύσεις). Ο Τζέισον όμως διαφέρει από τ’ άλλα παιδιά: καταρχάς βασανίζεται από μια βραδυγλωσσία μάλλον ψυχολογικής υφής, που τον κάνει να βρίσκεται συνέχεια σε άμυνα, απέναντι σε συμμαθητές, φίλους, καθηγητές και βέβαια… τον πατέρα του. Κυρίως όμως, έχει ένα ποιητικό τρόπο να βλέπει τον κόσμο, κι αυτό δεν προκύπτει μόνο από το ότι γράφει ποιήματα (πράγμα για το οποίο ντρέπεται και τρέμει μην το μάθουν οι μάγκες του σχολείου), αλλά από τον τρόπο που βιώνει την πραγματικότητα.
Σελ. 456:
Τα παιδιά που οι άλλοι τους κάνουν τη ζωή δύσκολη φέρονται λες και είναι αόρατα για να ελαττώσουν τις πιθανότητες να γίνει η ζωή τους δύσκολη. Οι βραδύγλωσσοι επίσης φέρονται λες και είναι αόρατοι για να ελαττώσουν τις πιθανότητες να αναγκαστούν να πουν κάτι που δε μπορούν. Τα παιδιά που οι γονείς τους τσακώνονται φέρονται λες και είναι αόρατα μην τυχόν και προξενήσουν καμιά καινούρια αψιμαχία. Τζέισον Τέυλορ-Το Τριπλά Αόρατο Παιδί. Τώρα τελευταία ούτε κι εγώ δεν τον βλέπω και πολύ τον αληθινό Τζέισον Τέυλορ, παρά μόνο όταν γράφει κανένα ποίημα ή καμιά φορά στον καθρέφτη ή ακριβώς πριν απ’ τον ύπνο.
Τη βραδυγλωσσία του ο Τζέισον την προσωποποιεί, την ονομάζει «δήμιο» και παρατηρεί τα καπρίτσια της. Ο δήμιος τον αναγκάζει πολλές φορές να επιλέγει τη σιωπή ή να φαίνεται πολύ πιο αδαής, άτολμος και κουτός απ’ ό, τι είναι. Ο φόβος ότι θα του κολλήσουν την ταμπέλα του «κεκέ» που δε θα κατάφερνε ποτέ να ξεκολλήσει, καθορίζει το μεγαλύτερο μέρος της συμπεριφοράς του (τα μυστικά σε επηρεάζουν πολύ περισσότερο από όσο νομίζεις. Λες ψέματα για να τα διατηρήσεις κρυφά. Οδηγείς την κουβέντα αλλού. Ανησυχείς πως κάποιος θα το ανακαλύψει και θα το κάνει βούκινο. Νομίζεις πως εσύ ελέγχεις το μυστικό- αλλά μήπως το μυστικό χρησιμοποιεί εσένα;). Στον πανικό του γιατί τη επομένη στο σχολείο είναι η σειρά του να κάνει ανάγνωση ενός μεγάλου κειμένου (απ’ όπου φυσικά δε μπορεί να ξεφύγει ούτε να αντικαταστήσει τις επίμαχες λέξεις) επισκέπτεται την κυρία Ρου, τη λογοθεραπεύτρια. Έχει ενδιαφέρον ο τρόπος αντιμετώπισης:

Σελ. 64:
-(κυρία Ρου) «Η πρόοδος δεν σημειώνεται με το να προσπαθείς να σκοτώσεις τη διαταραχή. Όσο προσπαθείς να την εξαλείψεις, τόσο θα επανέρχεται δριμύτερη. Όχι, το ζήτημα είναι να την κατανοήσεις, να φτάσεις σ’ ένα λειτουργικό συμβιβασμό μαζί της, να τη σέβεσαι, να μην τη φοβάσαι».
Η κυρία ντε Ρου δεν είναι καμιά χαζή, και όσα λέει έχουν νόημα.
Αλλά από βοήθεια για την αυριανή συγκέντρωση της τάξης, άστα να πάνε.

Πράγματι η «αυριανή συγκέντρωση» ήταν επεισοδιακή, και μια σειρά από αντίστοιχα «μοιραία» περιστατικά απομονώνουν τον Τέυλορ. Η ένταξή του στην ομάδα του σχολείου, της γειτονιάς είναι τραυματική και γρήγορα γίνεται αντικείμενο αισχρού περίγελου. Παρακολουθούμε τους μικρούς τυράννους να τον ταλαιπωρούν, ενώ εκείνος βρίσκει αποκούμπι στην ποίηση. Δημοσιεύει τα ποιήματά του στο περιοδικό της ενορίας (με ψευδώνυμο φυσικά) και, ξαφνιασμένος από την ανταπόκριση, επισκέπτεται την υπεύθυνη, τη μυστηριώδη Μαντάμ Κρομελύνκ, με την οποία διεξάγεται ένας καταπληκτικός διάλογος (η περιγραφή όλης της συνάντησης είναι συναρπαστική):

-Υπάρχουν πολλές όμορφες λέξεις εδώ μέσα..
-Ευχαριστώ, συμφώνησα εγώ.
-Οι όμορφες λέξεις καταστρέφουν την ποίησή σου. Μια ιδέα ομορφιά βελτιώνει το πιάτο, εσύ όμως την πετάς με το τσουβάλι στην κατσαρόλα! Εσύ πιστεύεις πως το ποίημα πρέπει να είναι όμορφο, αλλιώς δεν είναι ποίημα. Έχω δίκιο;
-Κατά κάποιο τρόπο.

Και παρακάτω:
-Τι είναι ομορφιά;
-Ομορφιά είναι…
Απολάμβανε το κόλλημά μου. Ήθελα να τη εντυπωσιάσω με έναν έξυπνο ορισμό, αλλά συνέχεια έπεφτα πάνω στο ομορφιά είναι κάτι που είναι όμορφο.
(…)
-Είναι δύσκολο, παραδέχτηκα.
-Δύσκολο; Αδύνατο! Η ομορφιά έχει ανοσία στους ορισμούς. Όταν η ομορφιά είναι εδώ, απλώς το ξέρεις. Ο καλλιτέχνης ξέρει πως δεν ξέρει τι είναι ομορφιά κλπ. κλπ.

Η ποιητική συνείδηση του ήρωα έγκειται στο ότι ο τρόπος που περιγράφει τα βιώματά του δίνει μια μοναδική οπτική γωνία. Δεν πρόκειται για κάποιον που αφηγείται τα γεγονότα της εφηβείας του όντας μεγάλος πια σε ηλικία, αλλά αφηγείται ο ίδιος, στο παρόν, αυτά που ζει, ενώ είναι σ’ αυτή την υπέροχη μεταβατική ηλικία των 13 χρόνων (όπως και ο ήρωας του Σάλιντζερ στον «Φύλακα στη σίκαλη»). Παρατηρεί από μια απόσταση ακόμα και τους «διώκτες» του, βλέπει τις αποχρώσεις, «ονομάζει» τις καταστάσεις με έξυπνες ατάκες (όχι βαθυστόχαστες αναλύσεις, όπως προανέφερα), με μια αυθεντικότητα που δεν τον κάνει να ξεφεύγει από τις προδιαγραφές της ηλικίας του. Η έμφυτη δημιουργικότητα είναι που τον κάνει να «παίζει» με τον δήμιο, όπως και με το «σκουλήκι», όπως ονομάζει το μέρος του εαυτού του που υποκρίνεται, ή λέει ψέματα, για να κατακτήσει την αποδοχή των άλλων.
Στη διάρκεια των 13 μηνών που μας περιγράφει ο Τζέισον γίνονται πολλές αλλαγές στις οικογενειακές αλλά και στις κοινωνικές του σχέσεις, κυρίως όμως ο ίδιος αλλάζει και χαλυβδώνεται. Είναι από τη φύση -ή ίσως οι συνθήκες τον κάνουν- αντισυμβατικός, κι έτσι, αντιπαρέρχεται διάφορες απρόοπτες καταστάσεις με εξίσου απρόοπτη ωριμότητα.
Προς το τέλος του βιβλίου, κι αφού έχουμε φρικάρει με τη βία που έχει υποστεί από τις κοροϊδίες των άλλων, παρακολουθούμε με κομμένη την ανάσα την αναμέτρησή του με τον αρχιβασανιστή του, οπότε, μετά από διάφορες ανατροπές αισθάνεσαι ότι επιτέλους δικαιώνεται.

Χριστίνα Παπαγγελή





Τέλος, αντιγράφω ένα απόσπασμα που ας προβληματίσει τους … εκπαιδευτικούς:
«Μην ξεχάσετε», μας ειδοποίησε ο κύριος Κέμσυ, «να ξαναγράψετε τη βιογραφία με δικά σας λόγια». Αυτό το «με δικά σας λόγια» το λένε συνέχεια οι καθηγητές, αλλά εμένα μου φαίνεται απαίσιο. Οι συγγραφείς πλέκουν τις προτάσεις τους σφιχτά κι ωραία. Δουλειά τους είναι. Γιατί εμείς να τις ξεχαρβαλώνουμε μόνο και μόνο για να τις ξαναφτιάχνουμε απλώς πιο πλαδαρές; Πώς να πεις «αρχιμουσικός» όταν δεν επιτρέπεται να πεις «αρχιμουσικός»;

20 Νοεμβρίου...το κάθε παιδί έχει δικαιώματα...

Ας σκεφτούμε ότι:

19 εκατομμύρια βρέφη είναι λιπόβαρα,
148 εκατομμύρια παιδιά κάτω των 5 ετών είναι λιπόβαρα,
22 εκατομμύρια βρέφη δεν προστατεύονται με εμβολιασμούς,
4 εκατομμύρια νεογέννητα πεθαίνουν τον πρώτο μήνα της ζωής τους,
4 εκατομμύρια παιδιά πριν γίνουν 5 ετών πεθαίνουν κάθε χρόνο από διάρροια, ελονοσία και πνευμονία,
2 εκατομμύρια παιδιά κάτω των 15 ετών ζουν με Εϊτζ,
101 εκατομμύρια, κυρίως κορίτσια, δεν πηγαίνουν σχολείο,
1,2 εκατομμύρια παιδιά πέφτουν θύμα παράνομης διακίνησης και εμπορίας κάθε χρόνο,
250.000 παιδιά υπηρετούν ως στρατιώτες,
1 δισεκατομμύριο παιδιά στερούνται μία ή περισσότερες βασικές υπηρεσίες, απαραίτητες για την επιβίωση και την ανάπτυξή τους.





"Oταν φτάσεις στη σιωπή θα ξέρεις"..
γεύτηκα τη σιωπή από την ώρα που αντίκρισα ...
το κόσμο..

μετά ήταν φυσικό..
"Nα διψάς και να βυθίζεσαι στη μοναξιά. Nα η δύναμή σου"

και η συνέχεια αναμενόμενη..

"Σαν τους ισόβια μοναχικούς του πνεύματος"



Τετάρτη 17 Νοεμβρίου 2010

Είναι για να μην ξέρεις πια τίποτε. Κι όμως πίσω από τ' αγνοημένο αυτό βουναλάκι υπάρχει ένα συναίσθημα. Δεν έχει δάκρυα ούτε συνείδηση...



V
Την αφρούρητη νυχτιά πήρανε θύμησες
Μαβιές
Κόκκινες
Κίτρινες
Τ' ανοιχτά μπράτσα της γεμίσανε ύπνο
Τα ξεκούραστα μαλλιά της άνεμο
Τα μάτια της σιωπή.




VI
Ανεξιχνίαστη νύχτα πίκρα δίχως άκρη
Βλέφαρο ανύσταχτο
Πριν βρει αναφιλητό καίγεται ο πόνος
Πριν ζυγιαστεί γέρνει ο χαμός
Καρτέρι μελλοθάνατο
Σαν ο συλλογισμός από τον μάταιο μαίανδρο
Στην ποδιά της μοίρας του συντρίβεται.




VII
Το διάδημα του φεγγαριού στο μέτωπο της νύχτας
Όταν μοιράζονται οι σκιές την επιφάνεια.
Της δράσης
Κι ο πόνος μετρημένος από εξασκημένο αυτί
Ακούσιος καταρρέει
Μες στην ιδέα που αχρηστεύεται απ' το μελαγχολικό
Σιωπητήριο.
Ελύτης