Να 'ναι κόκκινο σαν ήλιος θα καίει σαν φωτιά Κίτρινο σαν το φεγγάρι θα 'χει μοναξιά..

Με το ξύπνημά μας προσκρούομε στα χρώματα, ενώ αυτά διαπερνούν και τα όνειρά μας. Υπάρχει χρώμα στο φως της μέρας, στον ουρανό και στη φύση, στο δέρμα, στα μαλλιά και στα μάτια. Κάθε αντικείμενο που κατασκευάζουμε για να χρησιμοποιήσουμε ή φορέσουμε έχει χρώμα.

Όμως τί είναι χρώμα; Παρ’ ότι είναι διάχυτο τριγύρω μας, το κοιτάμε χωρίς προσοχή και το θεωρούμε σαν παροχή, χάρισμα, που –περιέργως- η πλειονότητα αδιαφορεί για τη μελέτη και γνώση του. Επηρεάζει το συναίσθημά μας, κάνει τα πράγματα θερμότερα ή ψυχρότερα, προκλητικά ή απειλητικά, ερεθιστικά ή κατευναστικά. Το χρώμα εμπλουτίζει τον κόσμο και την αντίληψή μας γι’ αυτόν. Ένας άχρωμος κόσμος είναι πέρα από κάθε φαντασία.

Το χρώμα είναι φως. Για να βλέπουμε τον κόσμο σταθερό και αμετάβλητο, ο εγκέφαλος ελαττώνει την αντίληψη των ακατάπαυστων λεπτών αλλαγών των χρωμάτων του φωτός. Πρέπει να πεισθούμε για να πιστέψουμε τις αποδείξεις των ματιών μας. Τα χρώματα μέσα στο φως είναι πασίδηλα από το γαλανό του ουρανού και της θάλασσας, το κοκκίνισμα και χρύσωμα των αυγών και των δειλινών.

Διαβεβαίωση πως η ανακάλυψη του Νεύτωνα ότι το ηλιακό φως αποτελείται από τη σύνθεση των χρωμάτων του φάσματος είναι προφανής κάθε φορά που το φως διασκορπίζεται από σταγονίδια νερού στο ουράνιο τόξο, στη μεμβράνη μιας σαπουνόφουσκας, στο επίστρωμα πετρελαίου μιας νερολακκούβας ή στη διάφανη κατασκευή των φτερών ενός εντόμου.

Τα περισσότερα πλάσματα με όραση, διακρίνουν τα αντικείμενα από το αντανακλώμενο φως.

Σχεδόν απίστευτο, τα ιριδίζοντα χρώματα στα φτερώματα πουλιών και το περίβλημα εντόμων οφείλονται στο άχρωμο φως. Οι επιφανειακές τους φολίδες είναι διαφανείς αλλά φαίνονται πολύχρωμες γιατί η κατασκευή τους είναι τέτοια που διασκορπίζει και αναλύει το φως που πέφτει πάνω τους στα χρώματα που το συνθέτουν. Πουλιά και έντομα που δεν ιριδίζουν καθώς και τα περισσότερα ζώα και φυτά οφείλουν τον χρωματισμό τους σε χρωστικές ουσίες.

Αιμογλομπίνη, μελανίνη, καροτίνη και χλωροφύλλη είναι τα χρώματα της φύσης.

Το χρώμα είναι χρωστική ουσία, αλλά ακόμα και το χρώμα κάθε χρωστικής είναι το χρώμα του φωτός που αυτή αντανακλά. Οποτεδήποτε βλέπουμε χρώμα, βλέπουμε χρωματιστό φως, γιατί οι χρωστικές έχουν μια ειδική ικανότητα να απορροφούν ορισμένα μήκη κύματος από το φως που πέφτει πάνω τους και να αντανακλούν τα υπόλοιπα.

Το χρώμα είναι μια εντύπωση. Η αίσθηση της όρασης λειτουργεί μόνο όταν το φως φθάνει στο μάτι. Οι απλούστεροι, πιο πρωτόγονοι οργανισμοί αντιδρούν στο φως κινούμενοι προς ή μακριά από αυτό.

Τα μάτια ανώτερων ζώων έχουν την ικανότητα να αποκωδικοποιούν τις χρωματικές πληροφορίες που μεταφέρονται από τα ενεργειακά μόρια και να τις επαναποκωδικοποιούν για τη μεταβίβασή τους προς τον εγκέφαλο. Μέχρι να φθάσει στον εγκέφαλο, το χρώμα δεν υπάρχει.

Το χρώμα είναι πληροφόρηση. Σταματάμε στα κόκκινα φώτα και ξεκινάμε όταν πρασινίσουν. Χρησιμοποιούμε τα χρώματα για να προσδιορίσουμε αντικείμενα, ώριμα φρούτα, μαραμένα λαχανικά, λουλούδια, πουλιά και ζώα, την ποδοσφαιρική μας ομάδα. Το χρώμα βοηθά στη διάγνωση ασθενειών, στην αναγνώριση θυμού, φόβου, ενόχλησης. Ανταποκρινόμαστε στο χρώμα. Οι χρωματικές προτιμήσεις μας είναι κλειδιά των θαμμένων συναισθημάτων μας.

Το φως είναι μορφή ενέργειας, μια σειρά ηλεκτρομαγνητικών ακτινοβολιών που χαρακτηρίζεται σαν χρώματα, καθ’ ένα των οποίων έχει διαφορετικό μήκος κύματος και συχνότητα. Τα χρώματα μπορούν να μετρηθούν. Όταν το 1880 ένας Βρετανός ζυθοποιός, ο Joseph Lovibond βρήκε τον τρόπο να αποδείξει ότι η μπύρα του είχε σταθερό χρώμα, έγινε ο πατριάρχης της χρωματομετρίας. Οι πιθανοί συνδυασμοί των φίλτρων του Lovibond έφθαναν περίπου τα 9 000 000, μια καταμέτρηση των πόσων αποχρώσεων υπάρχουν.

Το να εξηγηθεί γιατί ο ουρανός είναι γαλανός, πως σχηματίζεται του ουράνιο τόξο ή γιατί το φάσμα κάποιες φορές φαίνεται ανάμεσα στα λεπτεπίλεπτα νήματα του ιστού μιας αράχνης, συνεπάγεται την πιο περίπλοκη φυσική και περικλείει όλα όσα μας είναι γνωστά για τη φύση του φωτός.

Η κατανόηση των χρωμάτων προσθέτει μια άλλη διάσταση στη ζωή μας.
Εισαγωγή από το βιβλίο Colours, 1980 by Marshall Editions.
xromata.com