Κυριακή 15 Νοεμβρίου 2009

..απλώς αναλογιστείτε πόσοι γύρω σας εμφανίζουν χρόνιο στρες και καταθλιπτικές συμπεριφορές. Αναλογιστείτε μήπως και εσείς είστε ένας από αυτούς...






ΝΕΥΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ
Από το στρες στη λήθη
Η καλύτερη συνταγή για να θυμόμαστε αύριο είναι να ξεχάσουμε το άγχος σήμερα.

Αυτό το μήνυμα στέλνει έλληνας επιστήμονας που τιμήθηκε για τις έρευνές του οι οποίες συνδέουν το χρόνιο άγχος με την κατάθλιψη και τη νόσο Αλτσχάιμερ
της
ΘΕΟΔΩΡΑΣ ΤΣΩΛΗ | Κυριακή 15 Νοεμβρίου 2009

Οσο θυμάται τον εαυτό της την «τρώει» το στρες. Εξαντλητικά ωράρια, σφιχτές προθεσμίες για την ολοκλήρωση των νέων projects, δύο παιδιά που πάνε σχολείο και έχουν ολοένα μεγαλύτερες καθημερινές ανάγκες (με κύρια την επαφή με τη μητέρα τους που συνεχώς λείπει), ένας σύζυγος με τον οποίον έχουν χαθεί, λογαριασμοί που πάντα τρέχουν και μια πιεστική κοινωνική ζωή την οποία δεν μπορεί να «χωρέσει» μέσα στο 24ωρο που της προκαλεί ασφυξία. Μέσα σε όλα αυτά, πριν από δύο χρόνια έχασε τη μητέρα της- ένα χτύπημα που συνεχίζει να της προκαλεί κατάθλιψη, τέτοια ώστε να νιώθει ότι δεν μπορεί να παλέψει μαζί της και να τη νικήσει. Η τυπική για εκατομμύρια γυναίκες σε παγκόσμιο επίπεδο αυτή εικόνα θα μπορούσε να έχει για τίτλο της τη φράση «Το χρονικό μιας προαναγγελθείσης περίπτωσης Αλτσχάιμερ»! Τι εννοούμε με αυτό; Το «κλειδί» σε αυτή την κοινότυπη- αλλά και τόσο μοναδική για τον καθέναν που τη ζει- ιστορία χρόνιου στρες έχει τελικώς να κάνει με το για πόσο θα... θυμάται τον εαυτό του, αφού, όπως απέδειξαν οι μελέτες ενός έλληνα νευροφυσιολόγου, ερευνητή στο Εργαστήριο Φαρμακολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, του κ.Ι.Σωτηρόπουλου, το άγχος που χρονίζει «τρώει» τελικώς τον εγκέφαλο, οδηγώντας σε Αλτσχάιμερ αλλά και σε κατάθλιψη- δύο ασθένειες, που, σύμφωνα με όλα τα στοιχεία, είναι πράγματι κυρίως... γένους θηλυκού. Για το πρωτοποριακό έργο του ο κ.
Σωτηρόπουλος τιμήθηκε στις 30 Οκτωβρίου στη Φραγκφούρτη με το διεθνές βραβείο ΗΙRΝLΙGΑ το οποίο απονέμεται σε επιστήμονες που ασχολούνται με νόσους του εγκεφάλου και ιδιαίτερα με τη νόσο Αλτσχάιμερ, η οποία έχει ήδη μετατραπεί σε «επιδημία» και αναμένεται να λάβει... πανδημικές διαστάσεις μέσα στον αιώνα που διάγουμε, σύμφωνα με τους αρμόδιους οργανισμούς. Οπως προκύπτει από τη βραβευμένη πλέον ελληνική ερευνητική δουλειά, το μήνυμα είναι ένα και σαφές: Ξεχάστε το στρες για να μην ξεχνάτε...



Αριθμοί με σημασία

Μπορεί η ζωή του σύγχρονου ανθρώπου να έχει επιμηκυνθεί τις τελευταίες δεκαετίες, δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με την ποιότητά της: δυστυχώς, όπως δείχνουν όλα τα δεδομένα, όσο αυξάνεται το προσδόκιμο επιβίωσης τόσο μειώνονται τα επίπεδα νοητικής υγείας εξαιτίας της αύξησης στη συχνότητα εμφάνισης ασθενειών που «πλήττουν» τον εγκέφαλο. Η έκπτωση των εγκεφαλικών λειτουργιών που αποτελεί χαρακτηριστικό πολλών ηλικιωμένων ατόμων οδηγεί συχνά σε άνοιες: ο αριθμός των ανοιακών ασθενών σχεδόν παρουσιάζει διπλασιασμό κάθε 20 χρόνια παγκοσμίως, με αποτέλεσμα η άνοια να χαρακτηρίζεται ως «μάστιγα» του 21ου αιώνα. Η νόσος Αλτσχάιμερ κατέχει την πρώτη θέση μεταξύ των ανοιών, αφορώντας ως και επτά στις 10 περιπτώσεις ανοιακών ατόμων- εκτιμάται ότι αυτή τη στιγμή 160.000 άτομα στην Ελλάδα και 28 εκατομμύρια παγκοσμίως πάσχουν από Αλτσχάιμερ. Και οι προβλέψεις είναι πολύ πιο δυσοίωνες: υπολογίζεται ότι ως το 2050 ένα στα 85 άτομα (ήτοι περισσότερα από 105 εκατομμύρια) θα πάσχουν από τη νευροεκφυλιστική νόσο, ενώ ο αριθμός των ανθρώπων που είναι απαραίτητοι για τη φροντίδα των ασθενών αυτών θα εκτιναχθεί στα 216 εκατομμύρια. Με δεδομένο μάλιστα ότι πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι όσοι φροντίζουν ασθενείς με Αλτσχάιμερ εμφανίζουν υψηλό στρες και αυξημένα ποσοστά κατάθλιψης, μάλλον και οι άνθρωποι αυτοί θέτουν ισχυρή υποψηφιότητα για Αλτσχάιμερ στο μέλλον, σύμφωνα με όσα προκύπτουν από τις μελέτες του κ. Σωτηρόπουλου. Και τα συγκεκριμένα άτομα δεν είναι τα μόνα: απλώς αναλογιστείτε πόσοι γύρω σας εμφανίζουν χρόνιο στρες και καταθλιπτικές συμπεριφορές. Αναλογιστείτε μήπως και εσείς είστε ένας από αυτούς...

Ο μεγάλος «εχθρός» της ζωής και της αξιοπρέπειας του ανθρώπου αλλά και των συστημάτων υγείας που ακούει στο όνομα Αλτσχάιμερ έχει τεθεί κάτω από το μικροσκόπιο πολλών ερευνητών ανά τον κόσμο. Η έντονη ερευνητική κινητικότητα και προσπάθεια έχει ήδη φέρει στο φως πολύτιμα στοιχεία, σε ό,τι αφορά τόσο τον χαρακτηρισμό της ασθένειας όσο και τους μηχανισμούς που εμπλέκονται στην παθολογία της. «Προς αυτή την κατεύθυνση στοχεύουν και οι ερευνητικές προσπάθειες που περιγράφουν τους παράγοντες κινδύνου για τη νόσο Αλτσχάιμερ, όπως είναι η γήρανση, η κληρονομικότητα αλλά και το φύλο, καθώς οι γυναίκες εμφανίζουν αυξημένα ποσοστά της νόσου σε σχέση με τους άνδρες»σημειώνει στο «Βήμα» ο κ. Σωτηρόπουλος.




Ελληνική συμβολή

Σε αυτό το πολύπλοκο παζλ προσέθεσε το δικό του κομμάτι οδηγώντας πιο γρήγορα προς τη λύση του και ο έλληνας ερευνητής, αποκαλύπτοντας τον μηχανισμό που συνδέει το χρόνιο ψυχολογικό στρες με τη νευροεκφυλιστική νόσο (τα πειράματα έγιναν υπό την καθοδήγηση του καθηγητή στο Ινστιτούτο Ψυχιατρικής Μαξ Πλανκ του Μονάχου Οσμπορν Αλμέιντα). Οπως εξηγεί ο κ.
Σωτηρόπουλος, μελέτησε ποντίκια, ορισμένα εκ των οποίων έπασχαν ήδη από Αλτσχάιμερ, ενώ κάποια άλλα ήταν υγιή. Τα ζώα ετέθησαν υπό συνθήκες στρες επί έναν μήνα και πλέον (χρονικό διάστημα που θεωρείται μεγάλο για ένα ποντίκι) και σε όλο αυτό το διάστημα ο έλληνας επιστήμονας και οι συνεργάτες του μετρούσαν τα επίπεδα της έκκρισης ορμονών που συνδέονται με το χρόνιο στρες και οι οποίες ονομάζονται γλυκοκορτικοειδή. Παράλληλα γίνονταν μετρήσεις σε ό,τι αφορούσε συμπεριφορικά χαρακτηριστικά που συνδέονταν με τη μνήμη, τη μάθηση, αλλά και την πιθανή καταθλιπτική διάθεση των ζώων.

Το βασικό εύρημα ήταν- και καλό θα είναι να μην το... ξεχάσετε ότι το χρόνιο στρες ενεργοποιεί τους μηχανισμούς που σχετίζονται με την εμφάνιση της νόσου Αλτσχάιμερ. Στην ομάδα των ζώων που έπασχαν ήδη από τη νευροεκφυλιστική ασθένεια παρουσιάστηκε επιτάχυνση της εξέλιξής της, ενώ στα υγιή ζώα το στρες οδήγησε σε νευρικές δυσλειτουργίες, σε προβλήματα μνήμης και μάθησης, αλλά και σε καταθλιπτική συμπεριφορά.«Μιλάμε βέβαια για χρόνιο στρες, για μια κατάσταση με συσσωρευτική δράση, που επιβαρύνει σταδιακώς τον οργανισμό. Διαφορετικά, με βάση τα ευρήματα σχεδόν όλος ο πληθυσμός θα έπρεπε να πάσχει από Αλτσχάιμερ ή από κατάθλιψη.Είναι σίγουρα και θέμα οργανισμού, αλλά και γονιδιακού υποβάθρου.Επίσης όταν η έκθεση σε στρες ενός ατόμου είναι παροδική,ο οργανισμός έχει τη δυνατότητα να αναλάβει δυνάμεις. Οταν όμως πολλοί και διαφορετικοί παράγοντες συντελούν σε χρόνια έκθεση σε στρες,όπως μπορεί να είναι ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου ο οποίος δεν ξεπερνιέται εύκολα, τότε ο κίνδυνος για Αλτσχάιμερ αλλά και για κατάθλιψη αυξάνεται» επισημαίνει ο κ. Σωτηρόπουλος.



Ορμονική παρέμβαση

Το χρόνιο στρες αποτελεί ουσιαστικώς μια «μαύρη τρύπα» που ρουφά τον εγκέφαλο, ανοίγοντας διάπλατα τον δρόμο προς τη... λήθη αλλά και την κατάθλιψη Πώς όμως το στρες θέτει σε λειτουργία τους μηχανισμούς του εγκεφάλου που κρύβονται πίσω από τη νόσο Αλτσχάιμερ;
Σύμφωνα με τον έλληνα ερευνητή, οι ορμόνες που εκκρίνονται εξαιτίας του χρόνιου στρες ρυθμίζουν την έκφραση γονιδίων και την παραγωγή πρωτεϊνών που έχουν άμεση σχέση με δύο «συνήθεις υπόπτους» σε ό,τι αφορά τη νόσο.

Ο πρώτος «ύποπτος» είναι
το βαμυλοειδές, ένα πεπτίδιο που, ενώ δημιουργείται στα εγκεφαλικά κύτταρα όλων των ανθρώπων, στους ασθενείς με Αλτσχάιμερ είτε παράγεται σε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες είτε δεν αποικοδομείται επιτυχώς (είτε και τα δύο). Το αποτέλεσμα είναι η συγκέντρωση στον εγκέφαλο πλακών β-αμυλοειδούς οι οποίες θεωρείται ότι ευθύνονται για τον εκφυλισμό και τελικώς τον θάνατο των νευρώνων, αλλά και για τη βαθμιαία έκπτωση των νοητικών ικανοτήτων. Ο δεύτερος «ύποπτος» ακούει στο όνομα τ (τάου)-πρωτεΐνη η οποία συσσωρεύεται μέσα στους νευρώνες σε σχηματισμούς δεσμών ινιδίων (ονομάζονται νευρο-ινιδιακά δεμάτια), η ύπαρξη των νευρο-ινιδιακών δεματίων σε έναν νευρώνα δηλώνει εκφυλισμό. Οι δύο αυτές «ένοχες» πρωτεΐνες οδηγούν σε απώλεια νευρώνων και ατροφία του εγκεφάλου, που με τη σειρά τους προκαλούν απώλεια της μνήμης και των γνωστικών λειτουργιών.

Ο κ. Σωτηρόπουλος ανακάλυψε ότι τα γλυκοκορτικοειδή, δηλαδή οι ορμόνες του χρόνιου στρες, παρεμβαίνουν στον μηχανισμό που εμπλέκεται στην υπερφωσφορυλίωση της τ-πρωτεΐνης, οδηγώντας στη δημιουργία νέων, τοξικών για τα κύτταρα μορφών της. Αυτό σημαίνει ότι η πρωτεΐνη αρχίζει να λαμβάνει παραπάνω μόρια φωσφόρου απ΄ όσα συνήθως έχει. Ετσι, αν και αποτελεί μια πολύ χρήσιμη πρωτεΐνη προκειμένου να διατηρείται η δομή των νευρικών κυττάρων σε φυσιολογική κατάσταση, καταστρέφει λόγω της υπερφωσφορυλίωσης τη δομή των μικροσωληναρίων που υπάρχουν εντός των νευρικών κυττάρων, με αποτέλεσμα τα κύτταρα τελικώς να πεθαίνουν. Ο έλληνας επιστήμονας ανακάλυψε παράλληλα ότι οι ορμόνες του χρόνιου στρες προκαλούν αύξηση της παραγωγής β-αμυλοειδούς, με αποτέλεσμα τη συγκέντρωσή του στον εγκέφαλο, η οποία οδηγεί σε σχηματισμό πλακών.

Σε αυτή την εξίσωση εισέρχεται όμως και η κατάθλιψη, μια- δυστυχώς- πολύ δημοφιλής ψυχική νόσος του σύγχρονου κόσμου, η οποία σύμφωνα με μελέτες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) «στοιχειώνει» σήμερα τη ζωή περισσότερων από 121 εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως. Ο ερευνητής αναφέρει ότι
«αρκετές πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι τα επίπεδα β-αμυλοειδούς είναι αυξημένα σε άτομα με κατάθλιψη, καθώς και ότι άτομα με καταθλιπτικά επεισόδια εμφανίζουν αυξημένα ποσοστά υπερφωσφορυλίωσης της τ-πρωτεΐνης, αλλά και σχηματισμού πλακών β-αμυλοειδούς. Οι δύο ασθένειες, Αλτσχάιμερ και κατάθλιψη, εμφανίζουν επίσης κοινά κλινικά χαρακτηριστικά, όπως είναι η ανησυχία, οι φοβίες,ο πανικός,η αμετροέπεια,η κακή συγκέντρωση,αλλά και οι διαταραχές του ύπνου.Προσφάτως κλινικές μελέτες από διαφορετικές χώρες επιβεβαιώνουν τη σχέση συνέχειας μεταξύ κατάθλιψης και Αλτσχάιμερ, καθώς οι καταθλιπτικοί ασθενείς εμφανίζουν αυξημένα ποσοστά ανάπτυξης Αλτσχάιμερ σε σύγκριση με άτομα χωρίς ιστορικό κατάθλιψης».

Ο δρ Σωτηρόπουλος υπογραμμίζει ότι«με δεδομένο ότι αρκετές μελέτες υποστηρίζουν μια σχέση συνάφειας μεταξύ κατάθλιψης και Αλτσχάιμερ, και καθώς
είναι γνωστό ότι το χρόνιο στρες ενοχοποιείται για την εμφάνιση κατάθλιψης,τα δικά μας νέα ερευνητικά δεδομένα που εξήχθησαν υπό την εποπτεία της διευθύντριας του Εργαστηρίου Φαρμακολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστήμιου Αθηνών κυρίας Ζέτας Παπαδοπούλου-Νταϊφώτη προτείνουν ότι η χρόνια έκθεση σε ψυχολογικό στρες αποτελεί έναν βασικό μηχανισμό για την παθολογική γήρανση του εγκεφάλου προσφέροντας παράλληλα ένα νέο, κοινό νευροβιολογικό μονοπάτι σύνδεσης των δύο ασθενειών».



Καταστρεπτική αλυσίδα

Σύμφωνα με τον ερευνητή, αν και δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή ξεκάθαρες αποδείξεις, πιθανότατα η όλη αλυσίδα της... καταστροφής ακολουθεί την εξής σειρά:
το χρόνιο στρες προκαλεί αύξηση των γλυκοκορτικοειδών τα οποία παρεμβαίνουν σε γονίδια και ένζυμα που αρχικώς συνδέονται με την υπερπαραγωγή β-αμυλοειδούς, το οποίο με τη σειρά του εμπλέκεται στην υπερφωσφορυλίωση της τ-πρωτεΐνης. Ολη αυτή η αλυσίδα καταλήγει αρχικώς σε κατάθλιψη και σταδιακά και σε Αλτσχάιμερ. Δεν είναι μάλλον δύσκολο να φανταστεί κάποιος ότι οι κρίκοι σε αυτή την περίπλοκη αλυσίδα μπήκαν με πολύ κόπο. Για την ακρίβεια, χρειάστηκαν«δέκα ολόκληρα χρόνια ερευνών»,όπως σημειώνει ο επιστήμονας.

Η αλυσίδα ελπίζεται τώρα ότι θα συνεχίσει να μεγαλώνει με την προσθήκη νέων κρίκων που θα μπουν στην ορθή θέση φωτίζοντας τόσο τη νόσο Αλτσχάιμερ όσο και την κατάθλιψη.
«Η ανακάλυψη της χρήσης από το στρες κυτταρικών μηχανισμών που ως χθες σχετίζονταν μόνο με τη νόσο Αλτσχάιμερ αναδεικνύει τον σημαντικό ρόλο του στρες τόσο στην παθολογική γήρανση του εγκεφάλου όσο και στη σύνδεση της κατάθλιψης με τη νόσο Αλτσχάιμερ» τονίζει ο δρ Σωτηρόπουλος. Με βάση τη νέα αυτή γνώση που συνεχώς εμπλουτίζεται, ελπίζεται ότι μελλοντικά η ανάπτυξη φαρμάκων που θα ελέγχουν την παραγωγή γλυκοκορτικοειδών από τον οργανισμό θα μπορούσε να βάλει ένα «φρένο» στο χρόνιο στρες, προλαμβάνοντας έτσι τόσο τη νόσο Αλτσχάιμερ όσο και την κατάθλιψη. Ως τότε ο ερευνητής υπογραμμίζει την ανάγκη συνετής χορήγησης από τους γιατρούς γλυκοκορτικοειδών τα οποία χρησιμοποιούνται σήμερα ευρέως στην κλινική πράξη για την αντιμετώπιση πλήθους αλλεργικών, αυτοάνοσων και γενικώς φλεγμονωδών καταστάσεων.

Είναι αδιαμφισβήτητο ότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής εκθέτει τον άνθρωπο σε αυξημένα ποσοστά στρες σε καθημερινή και επαναλαμβανόμενη βάση και αυτό, μαζί με άλλους επιβαρυντικούς παράγοντες, μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην ανάπτυξη ασθενειών όπως η νόσος Αλτσχάιμερ και η κατάθλιψη, όπως μαρτυρούν τα ελληνικά ευρήματα. Η διαπίστωση αυτή όμως είναι σημαντικό να μη μείνει στη θεωρία, αλλά να ακολουθηθεί από πράξεις, συμβουλεύει ο κ. Σωτηρόπουλος.
«Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι ένας σωστός τρόπος ελέγχου και αποβολής του χρόνιου στρες απ΄ όλους μας θα ήταν δυνατόν να συμβάλει στην αποφυγή παθολογικής γήρανσης, ενώ σε κλινικό επίπεδο η σωστή και έγκαιρη θεραπεία της κατάθλιψης θα μπορούσε να προλάβει και να μειώσει τα ποσοστά εμφάνισης Αλτσχάιμερ.Προς αυτή την κατεύθυνση της πρόληψης συνεχίζονται και οι έρευνές μας».

Μην... ξεχνάτε λοιπόν ότι είναι σημαντικό ο τρόπος ζωής μας να σπάσει την άρρηκτη, όπως αποδεικνύεται, αλυσίδα του στρες, της κατάθλιψης και της νόσου Αλτσχάιμερ. Απελευθερωθείτε από τα δεσμά του άγχους και θα το... θυμάστε πάντα χαρούμενοι!


ΤΟ «ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ» ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ

Η κατάθλιψη είναι η πιο διαδεδομένη ψυχική πάθηση στην εποχή μας (σύμφωνα με τον ΠΟΥ «αγγίζει» το 15%- 20% του πληθυσμού ανεξαρτήτως ηλικίας και φύλου) και παρουσιάζεται σε ήπια, μέτρια και βαριά μορφή.


Τα βασικότερα χαρακτηριστικά που μαρτυρούν καταθλιπτικά συμπτώματα είναι οι αρνητικές σκέψεις που κάνει το άτομο για τον εαυτό του, για την κοινωνία και για το μέλλον.


Τα κύρια συμπτώματα της νόσου είναι το αίσθημα χαμηλής αυτοεκτίμησης, το αίσθημα μελαγχολίας που μπορεί να εκφραστεί με κλάματα, απομόνωση, διαταραχές του ύπνου κ.ά., το αίσθημα ενοχής αλλά και εκνευρισμού που κάποιες φορές εκδηλώνεται με επιθετικότητα και θυμό.

Σε πολύ σοβαρές μορφές κατάθλιψης μπορεί να υπάρξουν σκέψεις και πράξεις αυτοτιμωρίας και αυτοτραυματισμού, τάσεις αυτοκτονίας ή αυτοκτονικός ιδεασμός, ενώ μπορεί να παρατηρηθούν και ψευδαισθήσεις.





ΤΟ «ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ» ΤΗΣ ΑΛΤΣΧΑΪΜΕΡ

Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι μια προοδευτική εκφυλιστική πάθηση του εγκεφάλου που χαρακτηρίζεται από ατροφία των νευρικών κυττάρων και εκτενή θάνατό τους. Η κλινική εικόνα των ασθενών ξεκινά με σταδιακή μείωση των γνωστικών λειτουργιών, καθώς και με αλλαγές στην προσωπικότητα και στη συμπεριφορά του ατόμου. Αρχικά τα συμπτώματα, όπως η διαταραχή στη μνήμη και η απώλεια των νοητικών λειτουργιών, μπορεί να είναι τόσο ήπια ώστε να περνούν απαρατήρητα. Ωστόσο, καθώς η νόσος εξελίσσεται, τα συμπτώματα γίνονται ολοένα πιο εμφανή και οι ασθενείς υποφέρουν από σημαντική απώλεια μνήμης, διαταραχές του λόγου και της μάθησης, απάθεια, διαταραχές του ύπνου, υπερκινητικότητα και σοβαρές διαταραχές της διάθεσης. Σε προχωρημένα στάδια, εμφανίζουν έντονα σημεία ψύχωσης και ψυχοκινητικής διέγερσης, ενώ οι καθημερινές δραστηριότητές τους που απαιτούν αισθητικοκινητικό συντονισμό καθίστανται αδύνατες. Το αποτέλεσμα είναι ότι ο ασθενής εξαρτάται ολοκληρωτικά από τους άλλους.
http://www.tovima.gr










11 σχόλια:

mareld είπε...

Φιλιά και καλή σας μέρα!

mareld είπε...

Ο ακάματος «μηχανικός» της μακροζωίας
Εντόπισαν μια υπερδραστήρια έκδοση του ενζύμου τελομεράση που «επιδιορθώνει» τα κύτταρα

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ Εναν μηχανισμό «επιδιόρθωσης» των κυττάρων ο οποίος αποτελεί ασπίδα ενάντια στα «κακά» της γήρανσης ανακάλυψαν ειδικοί του Κολεγίου Ιατρικής Αλβέρτος Αϊνστάιν και του Πανεπιστημίου Γεσίβα. Η μελέτη των ερευνητών, η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Ρroceedings of the Νational Αcademy of Sciences», αφορά τα τελομερή, τα άκρα των χρωμοσωμάτων τα οποία είναι πλέον γνωστό ότι παίζουν καταλυτικό ρόλο στη διαδικασία της γήρανσης (η ανακάλυψή τους μάλιστα οδήγησε στο εφετινό Νομπέλ Ιατρικής). Σύμφωνα με τα νέα ευρήματα τα οποία βασίστηκαν σε παρακολούθηση εβραίων Ασκενάζι- πρόκειται για έναν «σφιχτό» πληθυσμό που προσφέρεται για γενετικές μελέτες-, όσοι εξ αυτών ζούσαν περισσότερο είχαν κληρονομήσει μια υπερδραστήρια έκδοση του ενζύμου τελομεράση που «αναδομεί» τα τελομερή.

Με απλά λόγια, όπως προέκυψε από τη νέα μελέτη, οι άνθρωποι που γίνονται αιωνόβιοι φαίνεται ότι διαθέτουν έναν «μηχανικό» που επιδιορθώνει τις φθορές του οργανισμού 24 ώρες το 24ωρο, επτά ημέρες την εβδομάδα σε αντίθεση με τους φυσιολογικούς ανθρώπους των οποίων ο «μηχανικός» παίρνει τα... ρεπό του και κάποια στιγμή βγαίνει στη σύνταξη! Τα καινούργια ενδιαφέροντα ευρήματα ελπίζεται ότι θα οδηγήσουν στη δημιουργία αποτελεσματικών θεραπειών ενάντια στη γήρανση, βοηθώντας έτσι και όσους- οι οποίοι αποτελούν και την πλειονότητα- δεν έχουν κληρονομήσει την πολύ... εργατική εκδοχή της τελομεράσης.
Σάββατο 14 Νοεμβρίου 2009
Το Βήμα

mareld είπε...

«Εξυπνο» βραχιόλι μετρά το στρες

Ονομάζεται Rationalizer και πρόκειται για ένα βραχιόλι που μετρά τα επίπεδα του στρες του χρήστη του. Δημιουργία του ολλανδικού κολοσσού Ρhilips και της επίσης ολλανδικής τράπεζας ΑΒΝ Αmro, το πρωτότυπο βραχιόλι αποτελεί έναν «καθρέφτη συναισθημάτων» και είναι ειδικά κατασκευασμένο για χρηματιστές και επενδυτές.

Στόχος της συσκευής είναι να δείχνει στον χρήστη πότε η στιγμή για την αγοραπωλησία μετοχών είναι κατάλληλη και πότε όχι, προκειμένου να προστατεύεται από παρορμητικές κινήσεις λόγω αυξημένου στρες.

Τo Rationalizer συνοδεύεται από ένα μπολ, στο οποίο «αντανακλάται» η ψυχολογική κατάσταση του χρήστη. Οταν τα συναισθήματά του αρχίζουν να εντείνονται τότε το «ψηφιακό» μπολ λάμπει σε κίτρινο χρώμα, ενώ όσο αυξάνονται τα επίπεδα του στρες το χρώμα του μεταβάλλεται σε πορτοκαλί και κόκκινο.

Η τεχνολογία πίσω από το βραχιόλι-«ψυχολόγο» δεν είναι άλλη από έναν υπερευαίσθητο αισθητήρα ο οποίος ουσιαστικά μετρά τον τρόπο εφίδρωσης του χρήστη, υποδηλώνοντας έτσι μια διαφορετική ψυχολογική κατάσταση κάθε φορά.

Σύμφωνα με τη Ρhilips, συχνά οι επενδυτές τείνουν να χάνουν τον έλεγχο των πράξεών τους. «Η συμπεριφορά τους επηρεάζεται από συναισθήματα, όπως π.χ. τον φόβο ή την απληστία, τα οποία πολλές φορές «θολώνουν» την αντικειμενική τους αντίληψη» αναφέρει εκπρόσωπος της εταιρείας.

Οι δύο εταιρείες υπογραμμίζουν, παρ΄ όλα αυτά, ότι το πρωτοποριακό Rationalizer δεν θα κυκλοφορήσει εγκαίρως για τις ημέρες των εορτών.
Κυριακή, 15 Νοεμβρίου 2009
Το Βήμα

mareld είπε...

Το κινητό προκαλεί αλλαγές στον εγκέφαλο
Διερευνάται αν είναι βλαπτική η αύξηση των επιπέδων μιας πρωτεΐνης η οποία συνδέεται με το εγκεφαλονωτιαίο υγρό

ΛΟΝΔΙΝΟ Νέα μελέτη σχετικά με την επίδραση των κινητών τηλεφώνων στην υγεία δείχνει ότι η χρήση τους μπορεί να προκαλέσει βιολογικές αλλαγές στον εγκέφαλο. Υπεύθυνοι του Σουηδικού Συμβουλίου Ερευνας ανακοίνωσαν ότι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Ερεμπρο στη Σουηδία ανακάλυψαν πως τα κινητά τηλέφωνα έχουν βιολογική επίδραση στον εγκέφαλο αυξάνοντας τα επίπεδα μιας πρωτεΐνης η οποία συνδέεται με το εγκεφαλονωτιαίο υγρό (περιβάλλει τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό αποτελώντας «ασπίδα» ενάντια σε τραυματισμούς). Βέβαια οι σουηδοί επιστήμονες σημειώνουν ότι, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση, δεν είναι σε θέση να πουν αν αυτή η επίδραση των κινητών στον εγκέφαλο είναι βλαπτική.

Συγκεκριμένα οι ερευνητές εντόπισαν σύνδεση μεταξύ της χρήσης κινητού τηλεφώνου και αύξησης των ποσοτήτων της πρωτεΐνης τρανσθυρετίνης στο αίμα. Σύμφωνα με τον Φρέντρικ Σέντερκβιστ, που συμμετείχε στη μελέτη, η αύξηση των επιπέδων της τρανσθυρετίνης ίσως να μην αποτελεί λόγο ανησυχίας, ωστόσο αποδεικνύει ότι η ακτινοβολία των κινητών παρεμβαίνει στη βιολογία του εγκεφάλου. Από την ίδια μελέτη προέκυψε ότι τα παιδιά και οι έφηβοι που κάνουν συχνή χρήση κινητού τηλεφώνου έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να αναφέρουν προβλήματα υγείας, όπως οι πονοκέφαλοι και οι δυσκολίες στη συγκέντρωση. «Η σύνδεση ήταν ισχυρότερη σε ό,τι αφορούσε τους πονοκεφάλους, τα συμπτώματα άσθματος και τα προβλήματα στη συγκέντρωση. Ωστόσο απαιτούνται περαιτέρω μελέτες, προκειμένου να αποκλειστούν άλλοι παράγοντες που μπορεί να προκαλούν αυτά τα προβλήματα υγείας» είπε ο ερευνητής.

Τ οζήτημα σχετικά με τους πιθανούς κινδύνους από τη χρήση κινητών τηλεφώνων στην υγεία βρίσκεται συνεχώς στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας, καθώς εμφανίζονται σε τακτά χρονικά διαστήματα αντικρουόμενες μεταξύ τους μελέτες.

Περισσότερες από 30 διαφορετικές μελέτες έχουν δείξει ότι τα κινητά δεν αποτελούν πρόβλημα για την υγεία, ωστόσο άλλες συνδέουν τη χρήση τους με διαφορετικές επιδράσεις στον οργανισμό. Με μεγάλη αγωνία αναμένουν επίσης ειδικοί και μη μια περιβόητη έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) που περιλαμβάνει μελέτες από 13 διαφορετικές χώρες και η οποία θα δημοσιευθεί ως το τέλος του χρόνου σε επιστημονικό περιοδικό. Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει μέχρι στιγμής γνωστά, σε σύνολο οκτώ μελετών που διερευνούσαν τη σύνδεση κινητών τηλεφώνων με την πρόκληση μιας σοβαρής μορφής καρκίνου του εγκεφάλου (γλοίωμα), οι έξι έδειξαν αυξημένο κίνδυνο.

Δύο από τις επτά μελέτες που εξέταζαν την πρόκληση καλοηθών όγκων του νεύρου ανάμεσα στο αφτί και στον εγκέφαλο έδειξαν αύξηση του κινδύνου, ενώ από μία μελέτη προέκυψε αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης όγκων στις παρωτίδες, το μεγαλύτερο σε μέγεθος ζεύγος των σιελογόνων αδένων, οι οποίες βρίσκονται στη γωνία της γνάθου.
Σάββατο 14 Νοεμβρίου 2009
Το Βήμα

mareld είπε...

Υποπτη η παρακεταμόλη για εμφάνιση άσθματος

ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ Μια νέα μελέτη δείχνει ότι υπάρχει πιθανότητα η κατανάλωση παρακεταμόλης να συνδέεται με την εμφάνιση άσθματος τόσο στα παιδιά όσο και σε ενηλίκους. Ερευνητές του Ινστιτούτου Ερευνών Υγείας Vancouver Coastal στον Καναδά ανέλυσαν 19 έρευνες και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι είναι πολύ πιθανό η ουσία που βρίσκεται σε κοινά φάρμακα, να παίζει κάποιον ρόλο στην εμφάνιση του άσθματος. Στις έρευνες αυτές είχαν λάβει μέρος περισσότερα από 400.000 άτομα και στην ανάλυση διαπιστώθηκε ότι υπήρχε μια μικρή σχέση της εμφάνισης του άσθματος με τη φυσιολογική χρήση παρακεταμόλης. Οταν όμως οι ερευνητές μελέτησαν την κατανάλωση αυξημένων δόσεων της ουσίας, ειδικά στα μικρά παιδιά, διαπίστωσαν ότι οι πιθανότητες εμφάνισης άσθματος τριπλασιάζονταν. Οι ερευνητές έσπευσαν πάντως να κάνουν δύο επισημάνσεις. Πρώτον, ότι η ανάλυσή τους δεν αποτελεί απόδειξη της σχέσης της ουσίας με το άσθμα αλλά εμφανίζει σοβαρές ενδείξεις που πρέπει να διερευνηθούν επισταμένως σε επόμενες έρευνες. Επίσης δηλώνουν ότι η παρακεταμόλη εξακολουθεί να είναι αποτελεσματικό φάρμακο και πως όταν οι παιδίατροι το χορηγούν οι γονείς πρέπει να ακολουθούν τη συμβουλή τους και να το δίνουν στα παιδιά τους.
Σάββατο 14 Νοεμβρίου 2009
Το Βήμα

mareld είπε...

Δηλητηρίαση από παρακεταμόλη

Η παρακεταμόλη, που ονομάζεται και ακεταμινοφαίνη, αποτελεί τη δραστική ουσία ευρέως διαδεδομένων αντιπυρετικών φαρμάκων που χορηγούνται χωρίς ιατρική συνταγή (Depon, Panadol κ.α.). Παράλληλα, περιέχεται μαζί με άλλες ουσίες σε πολλά ιδιοσκευάσματα με αναλγητική δράση (π.χ. μαζί με κωδεΐνη στο ιδιοσκεύασμα Lonarid-N). Η υπερδοσολογία της παρακεταμόλης, που συνήθως συναντάται σε απόπειρες αυτοκτονίας, μπορεί να αποβεί επικίνδυνη.

Τις πρώτες ώρες κυριαρχούν οι διαταραχές από το γαστρεντερικό σύστημα, όπως ανορεξία, ναυτία και έμετοι. Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι η παρακεταμόλη μεταβολίζεται στο συκώτι σε έναν τοξικό μεταβολίτη με αποτέλεσμα την νέκρωση των ηπατικών κυττάρων . Τα επόμενα εικοσιτετράωρα εκδηλώνεται ηπατική ευαισθησία, κοιλιακός πόνος και ίκτερος. Οι δείκτες της ηπατικής λειτουργίας είναι όλοι επηρεασμένοι. Συγκεκριμένα παρατηρείται άνοδος των τρανσαμινασών, αύξηση της χολερυθρίνης και παράταση του χρόνου προθρομβίνης. Δυσμενής κατάληξη είναι η ηπατική ανεπάρκεια με εκδήλωση ηπατικής εγκεφαλοπάθειας και ηπατικού κώματος. Είναι δυνατόν να επηρεαστεί και η νεφρική λειτουργία.

Η θεραπεία περιλαμβάνει τα γενικά υποστηρικτικά μέτρα που εφαρμόζονται σε όλες τις δηλητηριάσεις (πλύση στομάχου, πρόκληση εμετού). Ωστόσο, υπάρχει και ειδικό αντίδοτο, η Ν-ακετυλο-κυστεΐνη που έχει την ικανότητα να αδρανοποιεί τους τοξικούς για το ήπαρ μεταβολίτες της παρακεταμόλης. Το αντίδοτο πρέπει να χορηγηθεί σχετικά γρήγορα. Παράλληλα, η χορήγηση βιταμίνης Κ διορθώνει τον επηρεασμένο χρόνο προθρομβίνης και προλαμβάνει τις αιμορραγικές επιπλοκές.
http://panacea.med.uoa.gr

mareld είπε...

Ακούστε την... Αida για ευχάριστη οδήγηση!

Οχι, δεν πρόκειται για την όπερα, αλλά για το επαναστατικό ρομποτάκι ΑΙDΑ που δημιούργησαν οι ειδικοί του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ) σε συνεργασία με την αυτοκινητοβιομηχανία Volkswagen.

«Καθισμένο» πάνω στο ταμπλό του αυτοκινήτου το Αffective Ιntelligent Driving Αgent (ΑΙDΑ), όπως ονομάζεται ολογράφως, προσφέρει χρήσιμα στοιχεία γύρω από την κίνηση στην πόλη και τη διαδρομή την οποία θα μπορούσε να ακολουθήσει ο οδηγός προκειμένου να φτάσει ταχύτερα στον προορισμό του. Ακόμη φροντίζει να τον ενημερώνει για το πότε πρέπει να ανεφοδιαστεί με βενζίνη ή να πραγματοποιήσει κάποιον μηχανικό έλεγχο.

Σύντομα το «έξυπνο» ρομποτάκι μαθαίνει τις συχνότερες διαδρομές του χρήστη, ενώ από την επισκεψιμότητα που καταγράφει σε κάθε σταθμό διαμορφώνει άποψη για τις προτιμήσεις και τα στέκια του και σιγά σιγά αρχίζει να κάνει τις δικές του προτάσεις (π.χ., για μέρη διασκέδασης, ψώνια κ.ά.).

Η χαριτωμένη ΑΙDΑ όμως, ως γνήσιο θηλυκό, διαθέτει και πλούσιο... συναισθηματικό κόσμο: έχει τη δυνατότητα έκφρασης μιας ευρείας γκάμας συναισθημάτων- μεταξύ των οποίων η λύπη, η χαρά και ο ενθουσιασμός-, δημιουργώντας έτσι στον οδηγό την αίσθηση της άμεσης διάδρασης.

«Δημιουργήσαμε την ΑΙDΑ με τρόπο ώστε να μπορεί να “διαβάζει” την ψυχολογική διάθεση του οδηγού βάσει των εκφράσεων του προσώπου του και να αλληλεπιδρά με αυτές προσφέροντας ταυτόχρονα χρήσιμες πληροφορίες» αναφέρει η επικεφαλής του Ρersonal Robots Group του ΜΙΤ, κυρία Σίνθια Μπρίζιλ.
Κυριακή, 8 Νοεμβρίου 2009
Το Βήμα

mareld είπε...

Συσκευή «οσμίζεται» τον φόβο

Ενα σύστημα που θα οσφραίνεται τον ανθρώπινο φόβο προσπαθούν να αναπτύξουν βρετανοί επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο City του Λονδίνου. Πρόκειται για μια τεχνολογία που θα μπορούσε να είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για τον εντοπισμό τρομοκρατών σε πολυσύχναστους χώρους, όπως π.χ. τα αεροδρόμια.

Βασικός στόχος της πρωτοποριακής συσκευής θα είναι η ανίχνευση μιας συγκεκριμένης φερορμόνης η οποία εκκρίνεται με τον ιδρώτα κάποιου που φοβάται.

Οι ερευνητές τώρα ελπίζουν να καταφέρουν να δημιουργήσουν ένα ολοκληρωμένο σύστημα ασφαλείας που θα μπορεί να εντοπίζει τους «ενόχους».

« Η πρόκληση εντοπίζεται στον εντοπισμό της συγκεκριμένης χημικής ουσίας που προδίδει τον ανθρώπινο φόβο και ιδιαίτερα τον φόβο που σχετίζεται με εγκληματικές πράξεις » αναφέρει ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας καθηγητής Τονγκ Τουν.

Αν οι πρώτες δοκιμές, συνολικής διάρκειας 18 μηνών, στεφθούν με επιτυχία, οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι πρώτοι «ανιχνευτές φόβου» θα μπορούσαν να αποτελούν πραγματικότητα σε περίπου δύο με τρία χρόνια από σήμερα.
Κυριακή, 8 Νοεμβρίου 2009
Το Βήμα

Roadartist είπε...

Καλημέρα Θησαυρέ μας! Πόσα πολλά θα μαθαίνει κάποιος αν ζει συνέχεια δίπλα σου.. Είσαι καταπληκτική.

Κατάλλα διαβάζοντας την εισαγωγή του πρώτου άρθρου για τη καθημερινότητα αυτής της γυναίκας συνειδητοποιήσα πως οι περισσότερες γυναίκες αυτή τη ζωή ζουν, ή προορίζονται να ζήσουν σήμερα.. Δεν είναι καθόλου εύκολη..
Καλημέρα!

mareld είπε...

Καλημέρα ψυχή μου!

Αυτή τη ζωή/συνδιασμός επιστήμης, οικογένειας/ για ένα μεγάλο διάστημα τη γεύτηκα και ομολογώ στη σκέψη μόνο με τρομάζει..έχω εμπειρία από φίλες που έπεσαν σε κατάθλιψη από το βάρος των υποχρεώσεων και σκέφτομαι ότι η καθημερινότητα των γυναικών της δύσης δεν είναι τόσο εύκολη όσο φαντάζει..πως να ανταποκριθείς σε τόσους ρόλους..διάβαζα..και σκεφτόμουν πόσο ταιριάζει..

Γιώργος-Ικαρος Μπαμπασάκης
Των Φώτων

..κι αργότερα
τρυφερά τη γάτα να ταΐσω
στη μάνα μου
που έχει σήμερα γενέθλια
μ' αγάπη ναν τηλεφωνήσω,
κι έπειτα
τα τριήμερα σκουπίδια
χωλαίνοντας ναν κατεβάσω
το μυαλό μου που γέμισε ασφυχτικά
ν' αδειάσω,

κι αργότερα
την μπουγάδα μου ν' απλώσω,
με του Beethoven την Τρίτη
την Eroica
να λιώσω,
στο ράδιο, δώδεκα παρά πέντε, μεσημέρι,
και σήμερα, όπως πάντα, να μιλήσω,
τις πένες μου όλες
μία-μία
ναν καθαρίσω,
τον ίμερο που ανήμερος θεριεύει
να ημερώσω
και
ατέγκτως
να σκοτώσω
κάθε πόνο που παιδεύει..

Φιλάκια πολλά!

mareld είπε...

..Tο πρώτο πράμα στη ζωή μου είναι η ζωή. Επειτα έρχονται τα άλλα όλα, η σκέψη, η δουλειά, τα ενδιαφέροντα, η απασχόληση με διάφορα προβλήματα ή ζητήματα, η διανόηση κοντολογίς ή τα γράμματα και οι τέχνες. Δεν μπορώ, δηλαδή, κάθε μέρα να βάζω, πρώτα από τη ζωή μου, την απασχόλησή μου με όσα διαβάζω σε βιβλία, με όσα γράφω ή αναπτύσσω ή διαλογίζομαι ή απασχολούμαι, επειδή τάχα κατέχω μιαν ιδιότητα άλλη από τη ζωή –και για μερικούς σπουδαιότερη– εκείνη του σκεφτόμενου ή του φιλόσοφου ή του κριτικού ή του ερευνητή ή του περιφερόμενου ομιλητή σε συναπαντήματα και συνέδρια. Δεν κάνω όπως άλλοι..
Ζήσιμος Λορεντζάτος